Θ. Τζάκρη - Τοποθέτηση στην Ολομέλεια της Βουλής για το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων

ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΖΑΚΡΗ: «Ο κλάδος της κτηνοτροφίας αποτελεί έναν από τους βασικότερους της αγροτικής οικονομίας μας και έχει ανάγκη από μια ολιστική και πιο ουσιαστική νομοθετική προσέγγιση».

Η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κ. Θεοδώρα Τζάκρη στην τοποθέτησή της στην Ολομέλεια της Βουλής, επί του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τα «Μέτρα διευκόλυνσης και εκσυγχρονισμού της ίδρυσης και λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, διατάξεις για τη διενέργεια ελέγχων και την επιβολή κυρώσεων και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων», υπογράμμισε ότι, πρόκειται για μια ακόμη αποσπασματική προσπάθεια της Κυβέρνησης, που προσπαθεί να διορθώσει το νόμο 4711/2020 (που ψηφίστηκε επί Υπουργίας Βορίδη), η οποία προσεγγίζει τον κτηνοτροφικό κλάδο ευκαιριακά και περιστασιακά και ότι δεν θα μπορέσει να δώσει λύσεις στο ζήτημα της αδειοδότησης των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.

Επιπλέον τοποθετήθηκε αρνητικά στην παράταση της προθεσμίας εκπόνησης, υποβολής και έγκρισης των διαχειριστικών σχεδίων για τα βοσκοτόπια, γεγονός που θα καθυστερήσει την ορθολογική χρήση και βιώσιµη διαχείριση των βοσκοτόπων.

Αναφορικά με τις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ στις δενδροκαλλιέργειες της Πέλλας, ανέφερε ότι παρά το γεγονός ότι έχουν κοινοποιηθεί τα πορίσματα όσον αφορά τις δηλώσεις ζημιές στα κεράσια και στα βερίκοκα, περίπου στο 70-80% των δηλώσεων για τα δαμάσκηνα και στο 50% των δηλώσεων στα ροδάκινα και να προγραμματίζεται ήδη μια πρώτη πληρωμή στις 3 Δεκεμβρίου και μία δεύτερη λίγο πριν τα Χριστούγεννα, όμως πολύ μεγάλο ποσοστό των παραγωγών στην Πέλλα διαμαρτύρονται και κάνουν λόγο για αδικίες στα πορίσματα τόσο στα κιλά όσο και στα ποσοστά. Επίσης παρά τις διαβεβαιώσεις των τοπικών βουλευτών έμειναν τόσο εκτός των προκαταβολών όσο και εκτός των οριστικών αποζημιώσεων οι ζημίες στις όψιμες ποικιλίες κερασιού στην περιοχή του πρώην δήμου Βεγορίτιδας, αλλά και στην Έδεσσα και στην Αλμωπία και γενικά το θέμα των αποζημιώσεων στις όψιμες ποικιλίες κερασιού είναι στον αέρα και οδηγείται στις ιστορικές καλένδες.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

«Κύριε Πρόεδρε

Κύριοι συνάδελφοι,

Ο κλάδος της κτηνοτροφίας αποτελεί έναν από τους βασικότερους της αγροτικής οικονομίας μας. Πρόκειται για κλάδο με σημαντική συμβολή στη διατήρηση των οικοσυστημάτων και κομβικό για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας.

Στην πρωτογενή κτηνοτροφική παραγωγή δραστηριοποιούνται περίπου 15.000 μονάδες που αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη ενός σημαντικού αριθμού μεταποιητικών επιχειρήσεων όπως: γαλακτοβιομηχανίες, τυροκομία, σφαγεία, τυποποιητήρια κρέατος, βιομηχανίες αλλαντικών Κι άλλες πολλές. Επίσης πρέπει να αναφερθούν τα καταστήματα λιανικής πώλησης, οι μεταφορικές εταιρείες, τα εργοστάσια παραγωγής ζωοτροφών, οι εταιρείες κτηνιατρικών φαρμάκων.

Για την Ελλάδα δε, ειδικότερα ο κλάδος της αιγοπροβατοτροφίας, είναι πολύ σημαντικός γιατί αξιοποιεί τις ορεινές και μειονεκτικές περιοχές της χώρας, όπου κατά κανόνα αποτελεί και τον κύριο παραγωγικό κλάδο, παράγοντας ποιοτικά προϊόντα, υψηλής προστιθέμενης αξίας όπως φέτα, γιαούρτι κλπ.

Και όμως αυτό που παραμένει είναι η χαμηλή συμμετοχή της κτηνοτροφίας στους οικονομικούς δείκτες της χώρας.

Ο κλάδος δεν έχει ξεπεράσει τις δομικές του αδυναμίες ώστε να εξαντλήσει τη δυναμική του και να συμβάλει ουσιαστικά στη μεγέθυνση του αγροτικού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Ακόμη και σήμερα από τα περίπου 6 δις ευρώ που δαπανά η Ελλάδα ετησίως για την εισαγωγή προϊόντων, το 1/3 περίπου δηλ. τα 2 δις ευρώ ξοδεύονται για την εισαγωγή προϊόντων που αφορούν στην κτηνοτροφία.

Παρά τις προσπάθειες του Υπουργείου να παρουσιάσει μια ωραιοποιημένη κατάσταση για την κτηνοτροφία, μας προσγειώνει η σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν όλοι οι κτηνοτρόφοι της χώρας.

Οι κτηνοτρόφοι είναι ιδιαίτερα απογοητευμένοι. Πρόσφατα διαδήλωσαν στην Αθήνα. Προσπαθούν να δουν θεσμικούς παράγοντες για να μεταφέρουν αιτήματα που ταλαιπωρούν τον κλάδο.

Τα αιτήματα τους είναι πολλά:

- Το υψηλό κόστος των ζωοτροφών

- Η διαφάνεια στην κατανομή του εθνικού αποθέματος δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης

- Η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης πετρελαίου

- Το μειωμένο αγροτικό τιμολόγιο ρεύματος

- Είναι η ουσιαστική συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων. Παρά το γεγονός ότι πάντα πραγματοποιείται μια τυπική διαβούλευση, επί της ουσίας δεν εισακούγονται.

Η πρόσφατη ΚΥΑ του Σεπτεμβρίου [η 1217/264725/27.09.2021- Τροποποίηση προηγούμενης ΚΥΑ για την «Κατανομή βοσκοτόπων στους κτηνοτρόφους της χώρας] για το νέο προσδιορισμό των Μονάδων Μεγάλων Ζώων (ΜΜΖ) οδηγεί σε απώλεια επιδοτήσεων των πραγματικών κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, ευνοώντας παράλληλα τη χορήγηση μέρους του εθνικού αποθέματος σε ανθρώπους άσχετους με την παραγωγή. Με την αναδρομική μάλιστα ισχύ αυτής της Απόφασης αρκετοί κτηνοτρόφοι είναι εκτεθειμένοι και αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της μη δυνατότητας ενεργοποίησης δικαιωμάτων και κατ' επέκταση υπόκεινται σε απώλεια ή μεγάλη μείωση στο δικαιούμενο ποσό ενίσχυσης, ως αποτέλεσμα της μείωσης των επιλέξιμων εκτάσεων λόγω μείωσης των υπαρχόντων ΜΜΖ.

Όλα τα παραπάνω είναι αιτήματα άμεσα συνδεδεμένα με την επιβίωση τους.

Αν πραγματικά επιθυμούμε να στηρίξουμε και να αναπτύξουμε τον κλάδο θα πρέπει να υπάρξει μια ευρεία συνεργασία και σοβαρή διαβούλευση που θα καταλήξει σε μια ολιστική νομοθετική προσέγγιση.

Με παρεμβάσεις τέτοιας μορφής όμως όπως αυτή του συγκεκριμένου νομοσχεδίου που συζητάμε σήμερα, τα προβλήματα δε λύνονται.

Η απλοποίηση της ίδρυσης και της λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων επιχειρήθηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ 16 μήνες πριν, με το νόμο 4711 /2020, που ωστόσο δεν οδήγησε στην επιδιωκόμενη απλοποίηση.

Φέρνετε σήμερα με αυτό το νομοσχέδιο, ακόμη μια αποσπασματική προσπάθεια, που προσπαθεί να διορθώσει τον ν. 4711/2020, η οποία επίσης δεν θα οδηγήσει πουθενά γιατί προσεγγίζει τον κλάδο ευκαιριακά- περιστασιακά.

• Δεν αποτελεί διευκόλυνση η χρήση βαρύτερων και μονιμότερου χαρακτήρα υλικών για τα πρόχειρα καταλύματα (για τα οποία δεν απαιτείται άδεια). Τουναντίον, ενέχει σοβαρούς κινδύνους ασφάλειας τόσο των κτηνοτρόφων όσο και των εργαζομένων σε αυτές τις εγκαταστάσεις ενώ παράλληλα αυξάνει σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Φανταστείτε όταν αργότερα τέτοιες εγκαταστάσεις θα εγκαταλειφθούν. Συμφωνούν αυτά με τον  κλιματικό νόμο;
• Πλέον δίπλα σε μια κτηνοτροφική μονάδα θα μπορεί να λειτουργεί σφαγείο. Δεν αντιλαμβάνεστε το σοβαρό κίνδυνο που θα προκύψει για τη δημόσια υγεία, την υγεία και ευζωία των ζώων αλλά και τη σημαντική επιβάρυνση στο περιβάλλον με τα μεγάλα φορτία αποβλήτων και λυμάτων που θα συγκεντρωθούν σε μια περιοχή;
• Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την προώθηση των κτηνοτροφικών πάρκων ως μια μορφή εθελοντικού συνεργατισμού, με δυνητικά πολλαπλά οφέλη για τους ίδιους τους κτηνοτρόφους, το περιβάλλον, τα προϊόντα, αλλά και για τις αγορές και τους καταναλωτές. Τα κτηνοτροφικά πάρκα αποτελούν καινοτόμο ιδέα, με πολλά πλεονεκτήματα που μπορούν να αλλάξουν πραγματικά τη φυσιογνωμία της αιγοπροβατοτροφίας στη χώρα.
• Ακόμη και η μείωση των προστίμων για τα αυθαίρετα  κτήρια κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων από το 20% στο 5% ισχύει για όσα έχουν κατασκευαστεί μετά την 28-7-2011[άρθρο 102 ν. 4495/2017 ορίζει αυτή την ημερομηνία]. Τι γίνεται για τις εγκαταστάσεις πριν από αυτήν την ημερομηνία;
• Δεν διευκολύνονται οι κτηνοτρόφοι με μικρό κύκλο εργασιών [οι μικροί δηλαδή] που αποτελούν την μεγάλη πλειοψηφία των κτηνοτρόφων της χώρας, καθώς επί της ουσίας θα ακολουθήσουν το καθεστώς της σημερινής αδειοδότησης του νόμου 4056.
• Εν κατακλείδι, αυτό που θα δούμε να γίνεται στην πράξη είναι ότι οποιαδήποτε προσπάθεια απλοποίησης θα βρει εμπόδιο [και μάλιστα ανυπέρβλητο] τους μη κυρωμένους δασικούς χάρτες, που «έχουν παγώσει» με ευθύνη της κυβέρνησής σας. Γεγονός που θα αποβεί εις βάρος των πολιτών, της ανάπτυξης της υπαίθρου και του δασικού οικοσυστήματος. Και τα προβλήματα με τις δασικές υπηρεσίες θα συνεχίζονται.

Και βέβαια ΝΑ Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ να ρυθμίσουμε και μερικά ακόμη θέματα που δεν «ήρθαν» όπως τα περιμένατε. Εσείς όμως τι κάνετε;

Δίνετε ακόμη μια παράταση στην προθεσμία εκπόνησης, υποβολής και έγκρισης των διαχειριστικών σχεδίων για τα βοσκοτόπια. Νέα προθεσμία ορίζεται τώρα η 31.12.2023, χωρίς καμία εξήγηση. Δίνονται συνεχείς παρατάσεις για ένα έργο που έχει σκοπό να διασφαλίσει την ορθολογική χρήση και βιώσιμη διαχείριση των βοσκοτόπων που θα θέσει επιτέλους τις απαραίτητες στέρεες βάσεις για την παραγωγική ανασυγκρότηση του κλάδου της εκτατικής και μετακινούμενης κτηνοτροφίας σε όλη τη χώρα. Τελικά, η υπογραφή ένα χρόνο πριν [στις 31 Δεκεμβρίου 2020] της προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίηση του Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης Δυτικής Μακεδονίας δεν αποτέλεσε «φωτεινό παράδειγμα» για τις άλλες Περιφέρειες της χώρας.

Μπορεί λοιπόν στην Πέλλα να έχουν αρχίσει οι κοινοποιήσεις των πορισμάτων του ΕΛΓΑ σχεδόν στο 100% των δημοτικών διαμερισμάτων της Πέλλας έχουν κοινοποιηθεί τα πορίσματα όσον αφορά τις δηλώσεις ζημιές στα κεράσια και στα βερίκοκα, περίπου στο 70-80% των δηλώσεων για τα δαμάσκηνα και στο 50% των δηλώσεων στα ροδάκινα και να προγραμματίζεται ήδη μια πρώτη πληρωμή στις 3 Δεκεμβρίου και μία δεύτερη λίγο πριν τα Χριστούγεννα, όμως πολύ μεγάλο ποσοστό των παραγωγών στην Πέλλα διαμαρτύρονται και κάνουν λόγο για αδικίες στα πορίσματα τόσο στα κιλά όσο και στα ποσοστά.

Ειδικότερα δε παρά τις διαβεβαιώσεις των τοπικών βουλευτών έμειναν τόσο εκτός των προκαταβολών όσο και εκτός των οριστικών αποζημιώσεων οι ζημίες στις όψιμες ποικιλίες κερασιού στην περιοχή του πρώην δήμου Βεγορίτιδας, αλλά και στην Έδεσσα και στην Αλμωπία και γενικά το θέμα των αποζημιώσεων στις όψιμες ποικιλίες κερασιού είναι στον αέρα και οδηγείται στις ιστορικές καλένδες.

Διαψεύστηκε ο κ. Υπουργός που επανειλημμένα δεσμεύτηκε ότι οι ζημιές θα αποζημιωθούν µε ταχύτητα, δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα.

Οι παραγωγοί βέβαια ακόμη περιμένουν.

Κύριοι Συνάδελφοι

Δεν πιστεύω ότι με αυτό το νομοσχέδιο θα μπορούσε να γίνει έστω και ένα βήμα προς τα εμπρός για θα αντιστραφεί η αρνητική κατάσταση που χαρακτηρίζει σήμερα την ελληνική κτηνοτροφία.

Το «καμπανάκι του κινδύνου» έχει σημάνει.

Τα επίσημα στοιχεία μιλούν για πτώση 30% στην παραγωγή γάλακτος και αντίστοιχο ποσοστό πτώσης σε ότι αφορά το διαθέσιμο ζωικό κεφάλαιο. Με την κοινή παραδοχή όλων όσων δραστηριοποιούνται στον κτηνοτροφικό κλάδο, πως όσοι αποφασίζουν να τον εγκαταλείψουν δημιουργούν ένα κενό το οποίο είναι δύσκολο να καλυφθεί, αφού κανένας νέος δεν εισέρχεται, πρέπει να αντιληφθούμε ότι η κτηνοτροφία έχει ανάγκη από μια ολιστική και πιο ουσιαστική νομοθετική προσέγγιση.»