Τα σημαντικά οφέλη που προσφέρει η Γεωργία Ακριβείας στους αγρότες

Πλήρως αυτόνομος αγροτικός εξοπλισμός, ο οποίος σπέρνει και συγκομίζει καλλιέργειες υπό τον έλεγχο ενός απομακρυσμένου φορητού υπολογιστή, μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) που μπορούν να παρακολουθούν τις καλλιέργειες καθ 'όλη τη διάρκεια του κύκλου ανάπτυξής τους και να εφαρμόζουν ακριβείς ποσότητες φυτοφαρμάκων ή ζιζανιοκτόνων ακριβώς όπου και όποτε χρειάζονται, έξυπνα σκουλαρίκια που προειδοποιούν τον κτηνοτρόφο πότε μια αγελάδα, άλογο, πρόβατο ή χοίρος φαίνεται να είναι άρρωστος ή σε κίνδυνο - και στη συνέχεια μετάδοση της ακριβούς τοποθεσίας του ζώου.

Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω ο νους δεν πάει παρά στη «Γεωργία Ακριβείας» (ΓΑ) η οποία αναφέρεται συνολικά στην εφαρμογή καινοτόμων αγροτικών πρακτικών με στόχο την αύξηση της παραγωγής, τη μείωση των εισροών και συνάμα την αύξηση του κέρδους στον κατάλληλο χωροχρόνο.

Η ΓΑ λοιπόν είναι η νέα τεχνολογική επανάσταση που θα δώσει τη δυνατότητα στη γεωργία να:

• Αυξήσει τη γεωργική παραγωγικότητα, τα εισοδήματα και την ασφάλεια των τροφίμων.

• Προσαρμόσει και να οικοδομήσει την ανθεκτικότητα και προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές.

• Να μειώσει και/ή να εξαλείψει τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και να μετριάσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Γεγονός είναι πως οι τεχνολογίες της ΓΑ δεν είναι ομοιόμορφα εφαρμοσμένες σε όλη την Ευρώπη λόγω περιβαλλοντικών, πολιτιστικών και καθαρά πρακτικών λόγων και παραγόντων, γι’αυτό και θα πρέπει να υπάρχει ένα Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων (DSS) για τις τεχνολογίες της ΓΑ το οποίο θα βασίζεται σε κοινά χαρακτηριστικά για την καταλληλότητα των εφαρμογών της ΓΑ.

Μέσω ενός τέτοιου συστήματος, οι αγρότες αλλά και οι γεωπόνοι θα μπορούν να υιοθετήσουν πιο εύκολα τη ΓΑ, να διαχειριστούν σωστά τις πληροφορίες που λαμβάνουν προς όφελός τους και κατά συνέπεια να κατανοήσουν και να προσδιορίσουν τα πραγματικά οικονομικά οφέλη για αυτούς.

Αποδεδειγμένα οφέλη της ΓΑ:

H ΓΑ προσφέρει σημαντικά οφέλη στους αγρότες. Αυτό το αναγνωρίζουν τόσο οι χρήστες όσο και εκείνοι που δεν χρησιμοποιούν την ΓΑ, όπως επίσης έχει καταγραφεί και σε μία πρόσφατη μελέτη στην Ουγγαρία, όπου αμφότεροι, και οι χρήστες και οι μη χρήστες της ΓΑ, πίστευαν ότι η ΓΑ προσφέρει μεγαλύτερη απόδοση του χωραφιού, καλύτερη χρήση εισροών και τέλος αυξημένο εισόδημα. Οι χρήστες της ΓΑ υπέδειξαν ότι τα οφέλη τους ήταν η υψηλή εξοικονόμηση στο κόστος των λιπασμάτων και των ζιζανιοκτόνων (Lencses et al., 2014).

Τα οικονομικά οφέλη από τη χρήση των εφαρμογών της ΓΑ στους αγρότες σιταριού στην Αυστραλία έδειξαν ότι όλοι οι αγρότες ήταν σε θέση να ποσοτικοποιήσουν τα οφέλη της εφαρμογής συστημάτων μεταβλητών δόσεων με οικονομικά οφέλη που κυμαίνονται από 1 $ έως 22 $ / ανά εκτάριο σε όλη την εκμετάλλευσή τους, με μια περίοδο εφαρμογής 2 έως 5 ετών (Robertson et al., 2009).

Μια μελέτη για το σύστημα αυτόματου ελέγχου για τις σπαρτικές μηχανές, έδειξε ότι η εξοικονόμηση από τη χρήση φυτευτικών ακριβείας ως εφαρμογή της ΓΑ επέφερε οφέλη από 4 $ έως 26 $ ανά εκτάριο, ανάλογα με την αγροτική επιχείρηση και τον τύπο του χωραφιού (Velandia et al., 2013).

Μια έρευνα στους βαμβακοπαραγωγούς στις ΗΠΑ έδειξε ότι η υιοθέτηση συστημάτων αυτόματης πλοήγησης (autosteer) σχετιζόταν με την σπουδαιότητα της ΓΑ όπως γίνεται αντιληπτή και την εξοικονόμηση του κόστους των εισροών, καθώς και με τα χαρακτηριστικά στη συλλογή βαμβακιού (D'Antoni et al., 2012).

Σχετικά με την άρδευση ακριβείας στις περιοχές High Plains του Τέξας, είχε υπολογιστεί ότι το όριο της τιμής του βαμβακιού έπρεπε να τεθεί πάνω από 1,59 $ / kg για να είναι κερδοφόρα η χρήση της άρδευσης ακριβείας (Seo et al., 2008).

Λόγοι αμφισβήτησης της ΓΑ:

Πράγματι, τα οφέλη της ΓΑ είναι πολλά και οι νέες τεχνολογίες είναι πολλά υποσχόμενες. Γιατί όμως οι καλλιεργητές δεν έχουν πεισθεί;

• Οι προσφερόμενες υπηρεσίες είναι ανεπαρκείς και ελλιπείς.

• Η ποσοτικοποίηση των συνολικών οφελών είναι δύσκολη.

• Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών από τους απλούς καλλιεργητές είναι επίσης δύσκολη.

• Το κενό γνώσεων ανάμεσα στους προγραμματιστές και τους χρήστες είναι μεγάλο (αδυναμία επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ αγροτών και παρόχων τεχνολογίας).

Τα κυριότερα εμπόδια για τους αγρότες:

• Το υψηλό κόστος επένδυσης

• Η χρονοβόρα διαδικασία

• Η διαδικασία εκμάθησης σε συνδυασμό με το μέτριο μορφωτικό επίπεδο

• Η χαμηλή εμπιστοσύνη στην αποθήκευση δεδομένων με βάση το διαδίκτυο

• Τα προβλήματα λειτουργίας των GPS

• Η ασυμβατότητα των διαφορετικών τεχνολογιών της ΓΑ και λογισμικών (Polling et al., 2010).

• Η ασάφεια των οικονομικών και περιβαλλοντικών οφελών που οφείλονται στην έλλειψη των κατάλληλων κριτηρίων για τον προσδιορισμό τους.

• Η ανεπαρκής αναγνώριση των χρονικών διακυμάνσεων (σε πολλές περιπτώσεις, η διακύμανση από χρόνο σε χρόνο ξεπερνά τη χωρική μεταβολή)

• Η μη εστίασης σε ολόκληρο το επίπεδο αγροκτήματος ( η εφαρμογή των τεχνικών της ΓΑ σε όλους τους τομείς του αγροκτήματος ως σύνολο)

• Η απουσία ενσωμάτωσης προτύπων ποιότητας και ανιχνευσιμότητας της όλης διαδικασίας παραγωγής στην τιμή του προϊόντος

• Η έλλειψη επιπτώσεων των δεδομένων προστασίας του περιβάλλοντος του συστήματος του αγροκτήματος στην τιμή (McBratney et al., 2005).

Βασικές προϋποθέσεις υπερπήδησης των παραπάνω προβλημάτων:

• H μείωση του κόστους

• H καλύτερη κατανόηση των τεχνολογιών της ΓΑ και τα οφέλη της από τους αγρότες

• H χρηματοοικονομική στήριξη από την κυβέρνηση

• H διευκόλυνση στη χρήση του τεράστιου αριθμού των δεδομένων στο επίπεδο του αγροκτήματος

• Tα φιλικά προς τον χρήστη λογισμικά (Fountas et al., 2005).

Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης και η προσέγγιση της κατάστασης από τους McBratney et al. (2005), οι οποίοι έχουν αναγνωρίσει τέσσερις διαφορετικούς τύπους αγροτικών περιοχών σε όλο τον κόσμο με υψηλή δυναμική για την εφαρμογή της ΓΑ.

Αυτή η μεθοδολογία βασίστηκε σε τρεις βασικούς παράγοντες,

α) στη γενική οικονομική ανάπτυξη, β) στην κυβερνητική υποστήριξη της γεωργίας και γ) στη φύση της μονάδας παραγωγής:

1. Αγροτική περιοχή τύπου 1 η οποία αναφέρεται σε ανεπτυγμένες χώρες όπου η κυβέρνηση στηρίζει τη γεωργία μέσω επιδοτήσεων και όπου η ΓΑ είναι ήδη πιο ανεπτυγμένη (ΗΠΑ, ΕΕ, Ιαπωνία). Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει η δυναμική, αλλά είναι ζωτικής σημασίας να ενσωματώνονται στην τελική τιμή του προϊόντος οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και η τελική ποιότητα του προϊόντος για να ενισχυθεί η ΓΑ

2. Αγροτική περιοχή τύπου 2 η οποία αναφέρεται σε χώρες που είναι οικονομικά ανεπτυγμένες, αλλά οι αγρότες έχουν περιορισμένη υποστήριξη από την κυβέρνηση. Στην περίπτωση αυτή, η δυναμική είναι υψηλή, καθώς υπάρχουν μεγάλα αγροκτήματα με υψηλή τάση εξαγωγών, αλλά η ΓΑ εφαρμόζεται κυρίως για την αύξηση της παραγωγής και η μέριμνα για το περιβάλλον είναι περιορισμένη (Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, την Αργεντινή, τη Βραζιλία)

3. Αγροτική περιοχή τύπου 3 εννοώντας τις αναπτυσσόμενες χώρες με μεγάλες φυτείες και κεντρικά σχεδιασμένη γεωργία. Αυτός ο τύπος αναφέρεται σε περιοχές με φυτείες υψηλής προστιθέμενης αξίας, οι οποίες βρίσκονται σε πολύ μεγάλα αγροκτήματα και η ΓΑ εφαρμόζεται κυρίως για την αύξηση της ποιότητας.

4. Αγροτική περιοχή τύπου 4 εννοώντας τις αναπτυσσόμενες χώρες με μικρής κλίμακας γεωργία. Αυτή η κατηγορία παρουσιάζει τη μικρότερη πιθανότητα εφαρμογής της ΓΑ, καθώς βασίζεται σε μικρά οικογενειακά αγροκτήματα που δεν μπορούν να υποστηρίξουν τις υψηλής τεχνολογίας εφαρμογές της ΓΑ.

Ωστόσο, σε αυτές τις περιπτώσεις, η ΓΑ μπορεί να εφαρμοστεί με τη λεπτομερή παρακολούθηση της καλλιέργειας από τον ίδιο τον γεωργό (μετά από εκπαίδευση), μαζί με ένα κατάλληλο σύστημα λήψης αποφάσεων (DSS) για την κάθε καλλιέργεια.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, κατανοούμε πως η υιοθέτηση καινούριων πρακτικών-τεχνολογιών είναι σαφώς μια δύσκολη διαδικασία και για να ξεπερασθούν τα οποιαδήποτε πρακτικά προβλήματα, προβλήματα εμπιστοσύνης-αμφισβήτησης της αποτελεσματικότητας και της σωστής επικοινωνίας είναι σαφώς απαραίτητη μια ολοκληρωμένη μεθοδολογική προσέγγιση της κατάστασης και των δεδομένων η οποία θα διευκολύνει την κατανόηση των αρχικών επενδύσεων, το κόστος και τα οφέλη.

Έτσι θα είναι σημαντικές και πραγματικές οι ευκαιρίες για μια σημαντική ενίσχυση του επιπέδου εφαρμογής των πιο κατάλληλων τεχνολογιών της ΓΑ τόσο σε στρατηγικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο.