Ο Μαραθώνιος στην Ελλάδα και στον κόσμο

Ο Μαραθώνιος αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση για κάθε δρομέα. Η επιτυχής διέλευση αυτής της ιστορικής απόστασης των 42.195 μέτρων, προσελκύει το ενδιαφέρον όλων των αθλητών του κόσμου, ανεξάρτητα από την ταχύτητα και τον χρόνο που θα το καταφέρουν, αφού στην σημαντική πλειονότητα των δρομέων προέχει ο τερματισμός. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν το τρέξιμο αφορά στην κοπιαστική απόσταση από τον Μαραθώνα στο Καλλιμάρμαρο, αφού για πολλούς δρομεις από ολόκληρο τον κόσμο η συμμετοχή αποτελεί όνειρο ζωής.

Η γέννηση του αγωνίσματος οφείλεται σε μια ιδέα του Γάλλου γλωσσολόγου και ελληνιστή Μισέλ Μπρεάλ για τους 1ους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Αθήνα, την οποία υποστήριξε ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν, σε ανάμνηση της διαδρομής που κάλυψε ο Αθηναίος οπλίτης για να μεταφέρει την είδηση της νίκης επί των Περσών το 490 π.Χ. 

Ο πρώτος αγώνας Μαραθωνίου που καταγράφεται στην Ιστορία, είναι οι Πανελλήνιοι προκριματικοί αγώνες στις 10 Μαρτίου του 1896 για την επιλογή των Ελλήνων αθλητών που θα ελάμβαναν μέρος στους Ολυμπιακούς της ίδιας χρονιάς, με νικητή τον Χαρίλαο Βασιλάκο που τερμάτισε σε 3 ώρες και 18 πρώτα λεπτά.

Από τότε μέχρι σήμερα το αγώνισμα έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις αφού εξαπλώθηκε σαν κύμα σε όλο τον κόσμο και κυριολεκτικά δεν υπάρχει σημείο του πλανήτη όπου δεν διεξάγεται Μαραθώνιος αγώνας. Από τα παραλιακά και πεδινά σημεία της Ευρώπης, μέχρι τον Βόρειο Πόλο και το Έβερεστ. Οι επίσημοι αγώνες στην απόσταση των 42.195μ ξεπερνούν τους 800 κάθε χρόνο με τη συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων δρομέων.     

Κορυφαίοι αγώνες θεωρούνται αυτοί της Νέας Υόρκης, της Βοστώνης και του Σικάγου στις ΗΠΑ, του Λονδίνου στη Βρετανία, του Παρισιού στη Γαλλία, του Βερολίνου στη Γερμανία όπου παραδοσιακά τα τελευταία χρόνια καταρρίπτεται το παγκόσμιο ρεκόρ στους άνδρες, του Άμστερνταμ και του Ρότερνταμ, στην Ολλανδία, της Στοκχόλμης στη Σουηδία, του Τόκιο στην Ιαπωνία και φυσικά της Αθήνας, λόγω της ιστορικότητάς του με την αυθεντική διαδρομή αλλά και τη μεγάλη συμμετοχή των τελευταίων ετών.  

39ος Μαραθώνιος - ΑΜΑ

Η καρδιά του 39ου ΑΜΑ θα χτυπήσει σήμερα (13/11) από τον Μαραθώνα μέχρι το Παναθηναϊκό Στάδιο, εκεί όπου θα τερματίσουν περίπου 16.000 δρομείς μετά τα 42 χιλιόμετρα και 195 μέτρα, που θα έχουν διανύσει στην πιο απαιτητική διαδρομή του κόσμου.

Ο Κώστας Γκελαούζος (ΠΑΟ) λίγες μόλις εβδομάδες από την εμφάνιση στο Μαραθώνιο του Βερολίνου, όπου πέτυχε 2.14.55, θα κάτσει στη γραμμή εκκίνησης του ιστορικού μαραθώνιο, προκειμένου να προσθέσει μία ακόμη καλή παρουσία στο ενεργητικό του.

Ο νικητής στις τέσσερις προηγούμενες διοργανώσεις, με 2.16.49 στον αγώνα του 2021 επίδοση που ήταν ρεκόρ διαδρομής από Έλληνα αθλητή, είναι σε καλή κατάσταση και είναι το μεγάλο φαβορί και στον εφετινό αγώνα.

Ενδιαφέρον θα έχει και η παρουσία του Παναγιώτη Καραΐσκου (ΠΓΣ), που το 2021 στάθηκε άτυχος, αφού νόσησε από covid-19 και δεν κατάφερε να αγωνιστεί. Ο δεύτερος του περσινού αγώνα Παναγιώτης Μπουρίκας (ΠΑΟ) επιστρέφει με στόχο μια επίδοση καλύτερη από το περσινό του 2.22.33, ενώ με προσδοκίες θα συμμετάσχει και ο τρίτος του περσινού αγώνα Χαράλαμπος Πιτσώλης (ΓΑΣ Ιλισσός). Ντεμπούτο στην απόσταση θα κάνει ο Κώστας Σταμούλης (ΓΑΣ Αγρινίου), που έτρεξε πριν λίγες εβδομάδες στον ημιμαραθώνιο της Πάτρας και πέτυχε 1.06.36. Ο Μιχάλης Παρμάκης (ΓΣ Γλυφάδας) επιστρέφει στην αυθεντική διαδρομή, στην οποία έχει στεφθεί νικητής στο παρελθόν.

Στις γυναίκες η απουσία της περσινής νικήτριας Γκλόριας Πριβιλέτζιο (ΓΣ Γλυφάδας) αφήνει «ανοιχτό» το αγώνισμα ως προς την επικράτηση της πρώτης θέσης. Η Κατερίνα Ασημακοπούλου (ΑΟ Μυκόνου) ήταν δεύτερη στον περσινό αγώνα, ενώ και φέτος αναμένεται να είναι ανάμεσα στις αθλήτριες όπου θα διεκδικήσουν μετάλλιο. Στην αυθεντική διαδρομή επιστρέφει και η Ράνια Ρεμπούλη (ΑΓΕΣ Κάμειρος 2009), που ήταν νικήτρια πριν λίγες εβδομάδες στο 10ο της Καλλιθέας. Η Στεφανία Λεοντιάδου (ΜΕΑΣ Τρίτων), η Ανδριάνα Βασιλάτου (Παμμηλίακος ΑΣ), αλλά και η τρίτη στον περσινό αγώνα, Βασιλική Κωνσταντινοπούλου (ΑΠΚ Νεάπολης) θα διεκδικήσουν το καλύτερο δυνατό. Σε ένα ακόμη πανελλήνιο πρωτάθλημα μαραθωνίου θα συμμετάσχει η πολύπειρη Ντενίζ Δημάκη (ΓΑΣ Ιλισσός), ενώ έχει δηλωθεί και η πρωταθλήτρια του αγωνίσματος Σόνια Τσεκίνη (ΜΕΑΣ Τρίτων).

Συνολικά έχουν δηλωθεί να συμμετάσχουν 117 Άνδρες και 52 Γυναίκες.

Ο Νίκος Πολιάς στους άνδρες και η Γεωργία Αμπατζίδου στις γυναίκες είναι οι κυρίαρχοι της διοργάνωσης αφού έχουν από επτά νίκες. 
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:

Άνδρες
1896 Χ. Βασιλάκος (Ανεξάρτητος) 3.17.00.0
1906 Α. Κουτουλάκης (Εθνικός ΓΣ) 3.04.29.3,
1909 Χ. Μηλίγγος (Εθνικός ΓΣ) 3.07.23.1
1910 Σ. Πλιάκος (Πανελλήνιος ΓΣ) 3.03.35.0
1911 Χ. Μηλίγγος (ΑΟ Διαγόρας) 3.07.14.4
1924 Δ. Κάντζας (Πειραϊκός Σύνδεσμος) 3.05.47.4
1926 Σ. Μανωλόπουλος (ΟΝ Καλαμών) 3.35.42.4
1927 Α. Λουκάς (ΓΣ Ηρακλής) 3.42.06.0
1928 Α. Μπεκιάρης (Αναγέννηση Σερρών) 3.15.44.2
1929 Χρ. Σάρρας (Παναθηναϊκός) 3.12.31.1
1931 Χρ. Σάρρας (Παναθηναϊκός) 3.11.20.3
1932 Χρ. Σάρρας (Παναθηναϊκός) 3.06.35.0
1933 Στ. Κυριακίδης (ΓΣ Ολύμπια) 3.03.05.0
1934 Στ. Κυριακίδης (ΓΣ Ολύμπια) 2.49.42.0
1936 Στ. Κυριακίδης (ΓΣ Ολύμπια) 3.06.30.0
1937 Στ. Στεφάνου (ΑΕΚ) 2.56.00.0
1938 Β. Κουσίδης (ΑΕΚ) 3.24.04.0
1939 Στ. Κυριακίδης (ΓΣ Ολύμπια) 2.52.07.0
1948 Χρ.Βαρτζάκης (Πειραϊκός Σύνδεσμος) 3.01.58.0
1949 Δ. Δερβένης (Εθνικός ΓΣ) 2.57.17.0
1950 Θ. Ραγάζος (ΓΣ Αλμυρού) 2.59.18.0
1951 Δ. Δερβένης (Εθνικός ΓΣ) 2.55.38.0
1952 Δ. Δερβένης (Εθνικός ΓΣ) 3.11.29.6
1953 Χρ.Βαρτζάκης (Πειραϊκός Σύνδεσμος) 3.13.15.0
1954 Δ. Δερβένης (Εθνικός ΓΣ) 2.55.38.0
1955 Χ. Κλαψινάκης (Κεραυνός Ρεθύμνου) 3.14.43.6
1956 Ι. Χασομέρης (Παναθηναϊκός) 3.10.18.0
1957 Ι. Γλέζος (ΑΕΚ) 3.00.01.0
1958 Δ. Δερβένης (Εθνικός ΓΣ) 3.15.48.0
1959 Ι. Χριστόπουλος (ΠΑΟΚ) 3.16.37.0
1960 Δ. Δερβένης (Παναθηναϊκός) 3.08.54.0
1961 Π. Μπεθάνης (Παναθηναϊκός) 2.51.52.4
1962 Δ. Μοσχονάς (Παναθηναϊκός) 2.49.17.0
1963 Κ. Πονήρης (Εθνικός ΓΣ) 2.46.17.0
1964 Αθ. Μαρτάκης (Πανελλήνιος) 3.06.15.2
1965 Δ. Βούρος (Παναθηναϊκός) 2.59.58.6
1966 Δ. Βούρος (Παναθηναϊκός) 3.08.10.0
1967 Γ. Φακιολάς (Παναθηναϊκός) 3.05.28.6
1968 Δ. Βούρος (Παναθηναϊκός) 2.29.09.4
1969 Δ. Βούρος (Παναθηναϊκός) 2.23.33.8
1970 Ν. Αυλακιώτης (Πανελλήνιος) 2.35.10.8
1971 Ν. Αυλακιώτης (Πανελλήνιος) 2.41.17.4
1972 Χρ. Μήτσικας (ΓΣ Λάρισας) 2.32.53.0
1973 Ι. Βιρβίλης (ΑΕΚ) 2.22.53.0
1974 Φ. Τσιμιγκάτος (Παναχαϊκή ΓΕ) 2.24.48.0
1975 Π. Μακρίδης (ΑΓΣ Ιωαννίνων) 2.36.33.0
1976 Ν. Αργυρόπουλος (Παναχαϊκή ΓΕ) 2.31.41.8
1977 Φ. Τσιμιγκάτος (Παναχαική ΓΕ) 2.39.36.4
1978 Φ. Τσιμιγκάτος (Παναχαϊκή ΓΕ) 2.27.44.0
1979 Σπ. Νάκος (ΣΕΦ Αρκαδικός) 2.33.40.8
1980 Φ. Τσιμιγκάτος (Παναχαϊκή ΓΕ) 2.25.24.0
1981 Φ. Τσιμιγκάτος (Παναχαϊκή ΓΕ) 2.25.55.0
1982 Στ. Καρακατσάνης (Πανελλήνιος) 2.19.20.0
1983 Τ. Ψαθάς (ΠΑΟΚ) 2.17.12.0
1984 Μ. Κούσης (ΓΕ Αγρινίου) 2.16.40.0
1985 Μ. Κούσης (ΓΕ Αγρινίου) 2.22.50.0
1986 Τ. Ψαθάς (ΠΑΟΚ) 2.17.12.0
1987 Γ. Αφορδακός (ΟΦΗ) 2.20.58.0
1988 Γ. Αφορδακός (ΟΦΗ) 2.17.08.0
1989 Χρ. Παπαχρήστος (Πανελλήνιος) 2.24.19.0
1990 Γ. Μάλλιαρης (Παναθηναϊκός) 2.30.40.0
1991 Θ. Φωτόπουλος (ΓΣ Κηφισιάς) 2.28.18.0
1992 Χρ. Σωτηρόπουλος (ΑΣ Αρης) 2.16.26.0
1993 Ν. Πολιάς (Πειραϊκός Σύνδεσμος) 2.28.12.0
1994 Σπ. Ανδριόπουλος (ΑΠΣ Πάτραι) 2.17.07.0
1995 Ν. Πολιάς (Πειραϊκός Σύνδεσμος) 2.27.27.0
1996 Ν. Πόλιας (Πειραϊκός Σύνδεσμος) 2.19.14.0
1997 Σπ. Ανδριόπουλος (ΑΠΣ Πάτραι) 2.13.15.0
1998 Ν. Μαρκάκης (ΟΣΦΠ) 2.26.52.0
1999 N. Πολιάς (ΟΣΦΠ) 2.18.38.0
2000 Νίκος Πολιάς (ΟΣΦΠ) 2.20.50
2001 Νίκος Πολιάς (ΟΣΦΠ) 2.23.58
2002 Βασίλης Ζαμπέλης (ΓΣ Ελ Βενιζέλος) 2.20.36
2003 Νίκος Πολιάς (ΟΣΦΠ) 2.23.16
2004 Κώστας Γουγούσης (ΓΑΣ Κορησού) 2.27.05
2005 Γεράσιμος Κόκοτος (ΠΓΣ) 2.24.52
2006 Γιάννης Κανελλόπουλος (ΠΓΣ) 2.24.21
2007 Γιώργος Καραβίδας (ΑΕΚ) 2.23.21
2008 Γιώργος Καραβίδας (ΑΕΚ) 2.22.18
2009 Δημήτρης Θεοδωρακάκος (ΟΣΦΠ) 2.26.27
2010 Μιχάλης Παρμάκης (ΠΓΣ) 2.20.48
2011 Δημήτρης Θεοδωρακάκος (Ολυμπιακός) 2:24:10
2012 Μιχάλης Παρμάκης (Τρίτων Χαλκίδας) 2:21:56
2013 Χριστόφορος Μερούσης (ΦΟ Βροντάδων)2:23:59
2014 Χριστόφορος Μερούσης (ΦΟ Βροντάδων)2:25:15
2015 Χριστόφορος Μερούσης (ΦΟ Βροντάδων)2:21:22
2016 Χριστόφορος Μερούσης (ΦΟ Βροντάδων)2.24.58
2017 Κώστας Γκελαουζος (ΠΑΟ) 2.27.21
2018 Κώστας Γκελαούζος (ΠΑΟ) 2.21.54
2019 Κώστας Γκελαούζος (ΠΑΟ) 2.19.02
2020 ΔΕΝ ΔΙΕΞΗΧΘΗ ΛΟΓΩ COVID-19
2021 Κώστας Γκελαούζος (ΠΑΟ) 2.16.49

Γυναίκες
1982 Αλ. Φίλη (ΑΟΠ Φαλήρου) 3.02.12
1983 Δ. Σφακιανάκη (Εφηβος Χίου) 3.27.10
1984 Γ. Παπαναστασίου (Πανιώνιος) 2.58.25
1985 Γ. Παπαναστασίου (Πανιώνιος) 3.12.25
1986 Γ. Παπαναστασίου (Πανιώνιος) 3.04.04
1987 Μ. Πουλημένου (ΓΣ Αμαρουσίου) 2.55.43
1988 Μ. Πολύζου (Εσπερος Πατρών) 2.44.15
1989 Δ. Παπασπύρου (ΓΑΣ Ιλισός) 2.54.15
1990 Σ. Σωτηριάδου (ΓΣ Ηρακλής) 3.04.21
1991 Σ. Σωτηριάδου (ΓΣ Ηρακλής) 2.59.29
1992 Π. Καστρίτη (Πανελλήνιος) 2.48.19
1993 Π. Πετροπούλου (Πέλωψ Πατρών) 3.15.56
1994 Μ. Πολύζου (Πανελλήνιος) 2.39.43
1995 Π. Νικολακοπούλου (Πέλωψ Πατρών) 2.59.45
1996 Π. Νικολακοπούλου (Πέλωψ Πατρών) 2.45.53
1997 Π. Νικολακοπούλου (Πέλωψ Πατρών) 2.44.24
1998 Π. Νικολακοπούλου (Πέλωψ Πατρών) 2.56.07
1999 Π. Νικολακοπούλου (Πέλωψ Πατρών) 3.09.13
2000 Βασιλική Συκοπέτη (Μ. Αλ. Γιαννιτσών) 3.04.04
2001 Γεωργία Αμπατζίδου (ΧΑΝΘ) 2.48.37
2002 Γεωργία Αμπατζίδου (ΧΑΝΘ) 2.47.22
2003 Γεωργία Αμπατζίδου (ΧΑΝΘ) 2.46.47
2004 Γεωργία Αμπατζίδου (ΧΑΝΘ) 2.45.27
2005 Γεωργία Αμπατζίδου (ΧΑΝΘ) 2.42.50
2006 Ελένη Δοντά (ΓΣ Ηρακλής) 2.44.43
2007 Μάγδα Γαζέα (ΑΓΕ Ζακύνθου) 2.41.31
2008 Γεωργία Αμπατζίδου (Βεργίνα) 2.40.53
2009 Γεωργία Αμπατζίδου (Βεργίνα) 2.44.23
2010 Τίνα Κεφαλά (ΑΕΚ) 2.40.36
2011 Σοφία Ρήγα (ΓΣ Ελ. Βενιζέλος) 2.45.43
2012 Μάγδα Γαζέα (ΑΓΕ Ζακύνθου) 2:44:42
2013 Μάγδα Γαζέα (ΑΓΕ Ζακύνθου) 2:46:04
2014 Σοφία Ρήγα (ΓΣ Ελευθ. Βενιζέλος) 2:45.38
2015 Ράνια Ρεμπούλη (ΓΣ Νέων Λέρου) 2:54.32
2016 Ράνια Ρεμπούλη (ΓΣ Νέων Λέρου) 2.49.23
2017 Ράνια Ρεμπούλη (ΑΓΕ Κάμειρος) 2.49.06 
2018 Ελευθερία Πετρουλάκη (ΑΟ Μυκόνου) 2.46.09
2019 Ελευθερία Πετρουλάκη (ΑΟ Μυκόνου) 2.45.50
2020 ΔΕΝ ΔΙΕΞΗΧΘΗ ΛΟΓΩ COVID-19
2021 Γκλόρια Πριβιλέτζιο (ΓΣ Γλυφάδας) 2.41.30