Αφερεγγυότητα του Κράτους ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του προς τα νοσοκομεία, τους δήμους, τους προμηθευτές και τους πολίτες σημαίνει απώλεια θέσεων εργασίας, πτωχεύσεις επιχειρήσεων, υποβάθμιση της δημόσιας υγείας και κλονισμό της εμπιστοσύνης των πολιτών προς αυτό»
Τη Δευτέρα 31 Μαρτίου 2025 συζητήθηκε η Επίκαιρη Ερώτηση της Βουλευτού Πέλλας του Κινήματος Δημοκρατίας, κ. Θεοδώρα Τζάκρη προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών» με θέμα «Το Δημόσιο είναι ασυνεπές ως προς τις υποχρεώσεις πληρωμών του προς τρίτους».
Η Βουλευτής στην πρωτολογία της αναφέρθηκε στην αφερεγγυότητα του κράτους ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του έναντι των προμηθευτών του, με ληξιπρόθεσμες οφειλές που τον Ιανουάριο 2025 φτάνουν τα 3,426 δισ. €. Συγκεκριμένα ο κράτος οφείλει 1,451 δισ. € προς τα νοσοκομεία, 243 εκ. € προς του Δήμους, 817 εκ. € προς τεχνικές εταιρείες και προμηθευτές και 915 εκατ. € σε εκκρεμείς επιστροφές φόρων, με εμφανείς επιπτώσεις στη λειτουργία και τις υπηρεσίες υγείας των νοσοκομείων, την αδυναμία κάλυψης λειτουργικών αναγκών στους Δήμους, την έλλειψη ρευστότητας των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, ενώ πλήττονται ταυτόχρονα η κατανάλωση και η απασχόληση.
Ανέφερε ότι το κράτος είναι πλέον ένας στρατηγικός κακοπληρωτής που πληρώνει κατά το δοκούν, δημιουργώντας μία τοξική σχέση εξάρτησης των επιχειρήσεων από την πολιτική λειτουργία του κράτους.
Το γεγονός αυτό, όπως ανέφερε η κ. Τζάκρη στην δευτερολογία της επιβεβαιώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο στον κατατεθέντα Απολογισμό του 2023 με τους 14 ενεργούς Ειδικούς Λογαριασμούς που λειτουργούν εκτός Προϋπολογισμού με υπόλοιπο χρήσης στις 31/12/23 7,72 δις ευρώ.
Η κ. Τζάκρη σημείωσε ότι με δεδομένη την ελλιπή πληροφόρηση του Κοινοβουλίου και των πολιτών απαιτούνται άμεσες ενέργειες, όπως η Οδηγία 2011/7/ΕΕ (ενσωματωμένη στον Ν. 4152/2013), προβλέπει και πιο συγκεκριμένα:
(1) Άμεση απογραφή και κατηγοριοποίηση οφειλών,
(2) Εκπόνηση σχεδίου εξόφλησης με προτεραιότητα (με ταυτόχρονο έλεγχο για την ορθότητα των απαιτήσεων, αποκλεισμό τυχόν υπερτιμολογήσεων κλπ)
(3) Επιβολή κυρώσεων όπως προβλέπει η Οδηγίας 2011/7/ΕΕ (τόκοι, αποζημιώσεις μετά από εμπεριστατωμένο έλεγχο ανάλογα με τα κριτήρια επιλογής),
(4)Δημιουργία ειδικού φορέα για την διαχείριση των οφειλών και
(5) Ηλεκτρονική πλατφόρμα παρακολούθησης πληρωμών.
Τέλος κάλεσε την κυβέρνηση« να αφήσει στην άκρη τα τεχνάσματα και τις πρακτικές του πελατειακού κράτους διότι «γνωρίζει και γνωρίζουμε ότι οι εκλεκτοί σας πληρώνονται στην ώρα τους», λέγοντας εμφατικά «Η αγορά δεν είναι το μικροκομματικό σας παιχνίδι. Σοβαρευτείτε»
Από την πλευρά του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ο Υφυπουργός κ. Πετραλιάς ήταν ιδιαιτέρως απολογητικός, παραδέχτηκε ότι δεν υπάρχει ταμειακό πρόβλημα για την μη καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους προς τους προμηθευτές τους, είπε ότι τα πραγματικά ποσά των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα γιατί πηγαίνουν σε λογαριασμούς συμψηφισμού. Ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν φορολογούμενοι που δεν δίνουν το ΙΒΑΝ και για αυτό δεν τους επιστρέφουν τους φόρους τους κι ότι υπάρχει ελεγκτική διαδικασία (λες και υπήρχε περίπτωση να μην ελεγχθούν προηγουμένως τα ποσά) και για αυτό καθυστερεί η πληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Για τους Ειδικούς Λογαριασμούς εκτός προϋπολογισμού που αναφέρει ρητά η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Απολογισμό του 2023 και στους οποίους αναφέρθηκε η κ. Τζάκρη δεν είπε τίποτα, ενώ δεσμεύτηκε ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου θα είναι λιγότερες στο τέλος του χρόνου και ότι το Υπουργείο εργάζεται συνεχώς για ένα βελτιούμενο σύστημα επιστροφών, βάσει πλάνου.
Αναλυτικά η πρωτολογία- δευτερολογία της βουλευτού:
Πρωτολογία
Κύριε Υπουργέ
Το ίδιο το Κράτος εμφανίζεται αφερέγγυο ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του έναντι των προμηθευτών του, τη στιγμή που τα Ταμεία του ξεχειλίζουν από ρευστότητα λόγω των τεράστιων πλεονασμάτωνπου έχει δημιουργήσει η εκτόξευση των έμμεσων και άμεσων φόρων, και ιδιαιτέρως του ΦΠΑ που επιβάλλεται επί του συνόλου των κερδοσκοπικών τιμών που διαμορφώνουν τα καρτέλ στην αγορά.
Ανάλογο φαινόμενο καθυστέρησης εξόφλησης προμηθευτών έχουμε να ζήσουμε από τα χρόνια της πτώχευσης, όταν εκ των πραγμάτων τα Ταμεία ήταν άδεια.
Ας δούμε λοιπόν πως διαμορφώνονται τα μεγέθη της αναξιοπιστίας του κράτους.
Σύμφωνα με στοιχεία του Μαρτίου 2025 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου ανήλθαν τον Ιανουάριο 2025 σε 2,511 δισ. €, ενώ με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων ύψους 915 εκατ. €, το σύνολο φτάνει τα 3,426 δισ. €.
Αυτό αποτελεί αύξηση 12,3% σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2024, όταν οι οφειλές ήταν 3,05 δισ. € (2,316 δισ. € ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις + 731 εκατ. € εκκρεμείς επιστροφές φόρων.
Συγκριτικά, τον Δεκέμβριο 2023 οι οφειλές ήταν 2,803 δισ. € (2,245 δισ. € + 558 εκατ. €), δείχνοντας διαχρονική αύξηση κατά 22,2% μέσα σε δύο χρόνια.
Κατά κλάδο:
Τα νοσοκομείαοφείλουν 1,451 δισ. €,
Οι δήμοι243 εκατ. € (δηλαδή έχουμε αύξηση 12 εκατ. € από τον Δεκέμβριο 2024),
Επίσης το Κράτος οφείλει σε τεχνικές εταιρείες και λοιπούς προμηθευτές817 εκατ. €,
ενώ οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων σε επιχειρήσεις και ιδιώτες ανέρχονται σε 915 εκατ. €.
Κύριε Υπουργέ
Οι επιπτώσεις της καθυστέρησης πληρωμών από το Κράτος είναι εμφανείςκαι παράγουν συνέπειες που υπονομεύουν την οικονομική και κοινωνική συνοχή της χώρας μας.
Μεταφράζονται ανά κλάδο ενδεικτικά ως εξής:
- Τα Νοσοκομείαοδηγούν σε διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας σε υλικά και αναλώσιμα, αλλά και σε μια σειρά από υπηρεσίες, καθώς αυτά παρέχονται όχι μόνο από πολυεθνικές που αντέχουν τις καθυστερήσεις, αλλά και από ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η λειτουργία των οποίων απειλείται ουσιαστικά.
- Οι Δήμοι αδυνατούν να καλύψουν λειτουργικά κόστη και να εκτελέσουν εγκεκριμένα τεχνικά έργα, ενώ φυσικά καθυστερούν με την σειρά τους να πληρώσουν συμβασιούχους εργαζόμενους και προμηθευτές πάσης φύσεως υλικών.
- Στις δε Τεχνικές Εταιρείες οι επιπτώσεις δεν έχουν να κάνουν αποκλειστικά με το φυσικό αντικείμενο των έργων, όσο έχουν να κάνουν με την ευρύτερη παρακώλυση της αγοράς, καθώς τα δημόσια έργα συμβαδίζουν με την λειτουργία δεκάδων ΚΑΔ είτε μιλάμε για νομικά είτε για φυσικά πρόσωπακαι τέλος πρέπει να καταλάβετε ότι
- Η καθυστέρηση επιστροφής φόρων και εξόφλησης λοιπών προμηθευτών προκαλούν την μεγαλύτερη οριζόντια επίπτωση καθώς μειώνουν καθοριστικά την ρευστότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων, πλήττοντας ταυτόχρονα την κατανάλωση και την απασχόληση.
Όλα αυτά κ. Υπουργέ τα κάνετε κατά παρέκκλιση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/7/ΕΕ, η οποία προβλέπει την ολοσχερή εξόφληση των υποχρεώσεων του δημοσίου εντός 30 ημερών ή, κατ’ εξαίρεση, εντός 60 ημερών,
Παρότι λοιπόν η Ελλάδα έχει ενσωματώσει την οδηγία με τον νόμο 4152/2013 δεν ακολουθεί στην πράξη τα προβλεπόμενα από την Οδηγία.
Ο ίδιος ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας έχει προειδοποιήσει ότι «η αγορά είναι γεμάτη μεταχρονολογημένες επιταγές», κάτι που σημαίνει ότι δημιουργείται «εικονική ρευστότητα»,μετακυλώντας το πρόβλημα από το Κράτος σε όλο το φάσμα της αγοράς και έτσι μετατρέπετε την αθέτηση της κρατικής πίστης σε αθέτηση και της ιδιωτικής πίστης.
Κύριε Υπουργέ
Όταν το 2023 οφείλατε, μετά από 4 χρόνια διακυβέρνησης2,8δισ. € και σήμερα οφείλετε σχεδόν 3,5 δις αυτό μας κάνει να αναρωτιόμαστε τι από τα δύο ισχύει:
Ισχύει ότι το Κράτος είναι στρατηγικός κακοπληρωτής ή ότι τα στοιχεία του προϋπολογισμού είναι πλαστά.
Τι ισχύει από τα δύο;
Κι επειδή δεν πιστεύω ότι η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζει πλαστά έσοδα, μένει η εξήγηση ότι είστε ένας στρατηγικός κακοπληρωτής που πληρώνει κατά το δοκούν, δημιουργώντας μία τοξική σχέση εξάρτησης των επιχειρήσεων από την πολιτική λειτουργία του κράτους. Κι αυτό είναι όχι μόνο αντίθετο στο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, αλλά και προσβλητικό για το σύνολο των φορολογουμένων επιχειρήσεων και πολιτών.
Δευτερολογία
Κύριε Υπουργέ
Σας άκουσα με προσοχή.
Και προσπαθείτε να δικαιολογήσετε τα αδικαιολόγητα και να συγκαλύψετε την κουλτούρα «στρατηγικού κακοπληρωτή» με τεχνάσματα. Έρχεται όμως το Ελεγκτικό Συνέδριο στον κατατεθέντα Απολογισμό του 2023 και σας προδίδει γράφοντας επί λέξη:
«Από το 2020 έως το 2024 συστάθηκαν νέοι Ειδικοί Λογαριασμοί χωρίς να υπάρχει καμία αιτιολογία σύστασής τους στις Αιτιολογικές Εκθέσεις των συστατικών τους νομικών διατάξεων. Παρά τη διαχρονική (από το 1995) εξαγγελία μέσω των νομοθετικών ρυθμίσεων για την κατάργηση ή και τον εξορθολογισμό τους, τελικά το 2023 καταγράφονται 14 ενεργοί Ειδικοί Λογαριασμοί που λειτουργούν εκτός Προϋπολογισμού με υπόλοιπο χρήσης 2023 (31.12.2023) ύψους 7,72 δις ευρώ. Η τήρησή τους καθιστά μη πλήρη την πληροφόρηση του Κοινοβουλίου και των πολιτών για την έκταση των δημοσίων εσόδων και δαπανών και την πραγματική κατάσταση των δημόσιων οικονομικών.»
Με δεδομένη την ελλιπή πληροφόρηση του Κοινοβουλίου και των πολιτών απαιτούνται άμεσες ενέργειες, όπως η Οδηγία 2011/7/ΕΕ (ενσωματωμένη στον Ν. 4152/2013),προβλέπει και πιο συγκεκριμένα:
- Άμεση απογραφή και κατηγοριοποίηση οφειλών
- Το Υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ πρέπει να καταγράψουν αναλυτικά όλες τις ληξιπρόθεσμες οφειλές ανά κλάδο (νοσοκομεία, δήμοι, τεχνικές εταιρείες, προμηθευτές, επιστροφές φόρων), να τις ελέγξουν και να δημοσιεύσουν τα δεδομένα.
- Πρέπει να γίνει άμεσα και να ενημερωθεί άμεσα το κοινοβούλιο
- Είναι αδιανόητο που το 2025 δεν υπάρχει ακόμα διαφανής μηχανισμός παρακολούθησης, ενώ οι επιχειρήσεις πνίγονται από την αβεβαιότητα.
- Εκπόνηση σχεδίου εξόφλησης με προτεραιότητα
- Να δημιουργηθεί σχέδιο αποπληρωμής με προτεραιότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), που πλήττονται περισσότερο, και στους κλάδους με τις μεγαλύτερες οφειλές (π.χ. νοσοκομεία: 1,451 δισ. €) με ταυτόχρονο έλεγχο για την ορθότητα των απαιτήσεων, αποκλεισμό τυχόν υπερτιμολογήσεων από πλευράς εταιρειών και επαλήθευση της εφαρμογής της αρχής της τήρησης των ίσων αποστάσεων στις ενδοομιλικές συναλλαγές των εταιρειών, προκειμένου να καλύψουν το κόστος καθυστέρησης
- ‘Άμεση έναρξη πληρωμών .
- Η κυβέρνηση κωλυσιεργεί εδώ και χρόνια, αφήνοντας τις επιχειρήσεις και τους δήμους να καταρρέουν, ενώ οι προμηθευτές πληρώνουν ΦΠΑ για χρήματα που δεν έχουν δει ποτέ – μια κατάσταση που θυμίζει φορολογική ληστεία ειδικά για τις ΜμΕ.
- Εφαρμογή της Οδηγίας 2011/7/ΕΕ με κυρώσεις
- Επιβολή τόκων υπερημερίας (8% πάνω από το επιτόκιο της ΕΚΤ) και αποζημίωσης 40 € ανά καθυστερούμενη πληρωμή, όπως προβλέπει η Ε.Ε., για κάθε οφειλή πέραν των 60 ημερών.
- Άμεση εφαρμογή μετά από εμπεριστατωμένο έλεγχο ανάλογα με τα κριτήρια επιλογής.Με την διατήρηση του δικαιώματοςτου άρθρου 1 της οδηγίας να μπορούν τα κράτη μέλη να εξαιρούν οφειλές που αποτελούν αντικείμενο διαδικασίας αφερεγγυότητας κατά του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένων διαδικασιών αναδιάρθρωσης χρέους
- Η μη εφαρμογή της οδηγίας είναι σκάνδαλο. Το Κράτος παραβιάζει τον νόμο που το ίδιο ψήφισε, αδιαφορώντας για τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις του, ενώ οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να επιβαρύνουν το Δημόσιο με υψηλότερες τιμές για να καλύψουν τις ζημιές τους.
- Δημιουργία ειδικού φορέα για την διαχείριση των οφειλών
- Ίδρυση ειδικού φορέα ή ανάθεση σε υπάρχοντα την διαχείριση των καταβολών των οφειλών μετά από εμπεριστατωμένο έλεγχο .
- Να τεθεί χρονοδιάγραμμα και φυσικά να δοθεί άμεση προτεραιότητα στις ΜμΕ που είναι ο κύριοςστόχος της οδηγίας
- Αντί να βρίσκει λύσεις, το Κράτος κρύβεται πίσω από γραφειοκρατικές δικαιολογίες, αφήνοντας την αγορά να αιμορραγεί.
- Ηλεκτρονική πλατφόρμα παρακολούθησης πληρωμών
- Ανάπτυξη ψηφιακής πλατφόρμας για την υποβολή και παρακολούθηση πληρωμών σε πραγματικό χρόνο, με υποχρεωτική τήρηση του χρονοδιαγράμματος του νόμου.
- Άμεση Λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας .
- Είναι εξοργιστικό που το 2025 δεν υπάρχει ακόμα τέτοιο εργαλείο, όταν οι επιχειρήσεις πνίγονται σε χρέη λόγω κρατικής ανικανότητας.
Κύριε Υπουργέ
Συμπερασματικά έχω να πω ότι δείχνετε να μην αντιλαμβάνεστε ότι οι καθυστερήσεις πληρωμών του δημοσίου μέσα στο καθορισμένο χρονικό διάστημα που προβλέπει ο νόμος μεταφράζεται σε καταστροφικές συνέπειες όπως η απώλεια θέσεων εργασίας, οι πτωχεύσεις επιχειρήσεων, η υποβάθμιση της δημόσιας υγείας και ο κλονισμός της εμπιστοσύνης των συναλλασσομένων ιδιωτών και επιχειρήσεων με το κράτος και την Αυτοδιοίκηση.
Σας καλώ να αφήσετε στην άκρη τα τεχνάσματα και τις πρακτικές του πελατειακού κράτους διότι γνωρίζετε και γνωρίζουμε ότι οι εκλεκτοί σας πληρώνονται στην ώρα τους.
Η αγορά δεν είναι το μικροκομματικό σας παιχνίδι.
Σοβαρευτείτε».
