Μαντζουράνα: Ιδιότητες, Χρήση, Παρενέργειες

Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Η ματζουράνα (επιστημονική ονομασία Origanum majorana) είναι πολυετές φυτό το οποίο ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών. Είναι ιθαγενές της Μεσογείου και συγγενεύει με την ρίγανη.

Ιδιότητες

Βιοδραστικές χημικές ουσίες της ματζουράνας υπεύθυνες για τις ιατρικές εφαρμογές του φυτού είναι:  Βιταμίνες και μεταλλικά άλατα όπως η βιταμίνη Α, το ασβέστιο, η βιταμίνη C, ο σίδηρος, η ευγενόλη, η 5,6,3′-Trihydroxy-7,8,4′-trimethoxyflavone, η hesperetin, η hydroquinone, η arbutin, το ροσμαρινικό οξύ.

Το φυτό χρησιμοποιήθηκε από την εποχή της αρχαίας Ελλάδας ως αντιφλογιστικό και αναλγητικό ενώ θεωρούνταν σύμβολο ειρήνης, αρμονίας και ευτυχίας.

Η ματζουράνα σήμερα στην βοτανική Ιατρική χρησιμοποιείται:

• Για την βελτιστοποίηση της πέψης και την εξάλειψη του μετεωρισμού
• Για την αποκατάσταση δυσκοιλιότητας διάρροιας και εντερικών προβλημάτων
• Για την ενίσχυση της δυνάμεως του ανοσοποιητικού συστήματος έναντι φλεγμονών ιών και παθογόνων μικροοργανισμών όπως σαλμονέλλας, τυφοειδούς, ελονοσίας, γρίπης, ιώσεων, παρωτίτιδας, ιλαράς
• Σε καταστάσεις υπερσεξουαλικότητας
• Για την ενίσχυση της καρδιαγγειακής υγείας και του κυκλοφορικού συστήματος
• Στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Η ματζουράνα βρέθηκε σε μελέτες ότι:

• Ανέπτυξε αντι-μεταστατικές και αντινεοπλασματικές επιδράσεις σε μεταστατικό καρκίνο του ανθρώπινου μαστού με αναστολή της ΝΡκΒ σηματοδότησης και μείωση της παραγωγής νιτρικού οξειδίου.
• Ανέστειλε την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων μαστού με προαγωγή του TNF-α και αναστολή της δραστηριότητας των μεταλλαγμένων ρ53.
• Ανέδειξε αντι-πολλαπλασιαστική δράση στην ανθρώπινη λευχαιμική κυτταρική σειρά.
• Ανέστειλε τη υπερδραστηριότητα των αιμοπεταλίων, που είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που ευθύνονται για θρόμβωση και εμφάνιση καρδιαγγειακών ασθενειών.
• Η συγχορήγηση με αντικαρκινικά φάρμακα σε λευκούς αρουραίους μείωσε την πιθανότητα επιπλοκών.
• Είχε μικροβιοκτόνα δράση έναντι των μυκήτων Fusarium solani, Candida albicans, Aspergillus niger, Α parasiticus, Rhizopus oryzae, Rhizoctonia otyzae-sativae, Altemaria brassicicola και των βακτηρίων Bacillus subtilis , Β megaterium, πηνίο Escherichia, Proteus vulgaris, Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus.
• Το ουρσολικό οξύ του Origanum majorana L. ανέδειξε ανασταλτική της ακετυλοχολινεστεράσης (AChE) δράση φαινόμενο που φαίνεται ότι δρα ανασταλτικά στη νόσο Alzheimer.

ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Η μαντζουράνα είναι  ασφαλής όταν χρησιμοποιείται σε μικρή ποσότητα για διατροφική χρήση ή σε διάστημα έως 15 ημερών σε μεγαλύτερες φαρμακευτικές δόσεις σε μη αλλεργικά άτομα. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι μπορεί να συντελέσει στην πυροδότηση ορισμένων καρκίνων όταν χρησιμοποιείται μακροπρόθεσμα σε υψηλές φαρμακευτικές δόσεις.

Η μαντζουράνα μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις σε άτομα που είναι αλλεργικά σε άλλα μέλη της οικογένειας (βασιλικό, ύσσωπο, λεβάντα, μέντα, ρίγανη και φασκόμηλο).

Άλλες παρενέργειες είναι η υπογλυκαιμία σε άτομα υπό φαρμακευτική αγωγή για διαβήτη, επιδείνωση απόφραξης εντέρου, αύξηση εκκρίσεων στομάχου και εντέρων, επιδείνωση άσθματος ή εμφυσήματος, επιδείνωση επιληψίας, επιδείνωση ουρικής απόφραξης.

Λόγω έλλειψης σχετικών μελετών δε συνιστάται η χρήση του από εγκύους, θηλάζουσες και παιδιά.

Όπως στην περίπτωση όλων των βοτάνων όταν χρησιμοποιούνται για ιατρική χρήση, οι δοσολογίες που χρησιμοποιούνται είναι πολύ υψηλότερες των δοσολογιών που χρησιμοποιούνται για διατροφική χρήση. Πρέπει να λαμβάνεται λοιπόν μέριμνα το βότανο να είναι ελεύθερο προσμίξεων και να υπάρχει η ενδεικνυόμενη ιατρική παρακολούθηση για τον καθορισμό της δοσολογίας και της διάρκειας της θεραπείας.

Πηγή:healthyliving.gr