Για τη μείωση των οικιακών απορριμμάτων, ένας αυξανόμενος αριθμός τοπικών αρχών στην Ευρώπη έχουν αρχίσει να τοποθετούν μικροτσίπ στους κάδους απορριμμάτων και να χρεώνουν τους ανθρώπους για την ποσότητα των σκουπιδιών που πετούν.
Στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει τη μείωση και την ανάκτηση αποβλήτων μία από τις προτεραιότητες της οικολογικής της μετάβασης.
Στη Γαλλία, ορισμένες τοπικές αρχές πιστεύουν ότι η μείωση των οικιακών απορριμμάτων πρέπει να ξεκινήσει με την ευαισθητοποίηση των ανθρώπων σχετικά με το πόσα πετούν, και να τους υποχρεώσει να πληρώσει ανάλογα.
Για να επιτευχθεί αυτό, ορισμένοι γαλλικοί δήμοι υιοθέτησαν ένα έξυπνο σύστημα μέτρησης απορριμμάτων, γνωστό και ως σύστημα pay-as-you-through (PAYT).
Το σύστημα που κυκλοφόρησε φέτος από τον Όμιλο Σουέζ, περιλαμβάνει την προσθήκη ενός ηλεκτρονικού τσιπ στον κάδο απορριμμάτων που διατίθεται σε κάθε νοικοκυριό.
Όταν το τσιπ έρχεται σε επαφή με τον συλλέκτη απορριμμάτων, λέει στα νοικοκυριά το ακριβές βάρος των σκουπιδιών που πετιούνται. Εάν απορρίψουν περισσότερα από το ελάχιστο, τα νοικοκυριά θα πληρώσουν περισσότερα και εάν η ποσότητα είναι μικρότερη, ο λογαριασμός τους θα μειωθεί.
«Έχουμε έξυπνους μετρητές νερού, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, οπότε γιατί να μην έχουμε έναν έξυπνο μετρητή απορριμμάτων;» είπε ο Antoine Bousseau, διευθύνων σύμβουλος της Suez Recycling & Valorisation France, ο οποίος μίλησε στην BFM Business τον περασμένο Δεκέμβριο .
Αυτός ο έξυπνος μετρητής απορριμμάτων συνδυάζεται με μια εφαρμογή smartphone που δίνει στα νοικοκυριά πληροφορίες σχετικά με τον όγκο των απορριμμάτων που παράγουν ανά κατηγορία.
«Ο στόχος είναι να δω αν πετάω πολλά, περισσότερα ή λιγότερα από πριν, περισσότερα ή λιγότερα από τον γείτονά μου», εξήγησε ο Bousseau.
Αυτά τα δεδομένα θα είναι επίσης διαθέσιμα στις τοπικές αρχές, επιτρέποντάς τους να παρακολουθούν και να προβλέψουν τους όγκους των παραγόμενων αποβλήτων. Χάρη σε έναν ειδικό πίνακα ελέγχου, οι τοπικές αρχές μπορούν να προσαρμόσουν τις πολιτικές μείωσης και διαλογής των δημόσιων απορριμμάτων.
Αυτό το έξυπνο σύστημα μέτρησης απορριμμάτων θα είναι διαθέσιμο για πρώτη φορά φέτος σε 80.000 κατοίκους του Montauban στη νοτιοδυτική Γαλλία.
Και φαίνεται να λειτουργεί. Σύμφωνα με μια μελέτη της Γαλλικής Υπηρεσίας για την Οικολογική Μετάβαση (Ademe) , σχεδόν οι μισές τοπικές αρχές που εισήγαγαν συστήματα πληρωμής κατά τη διάρκεια της χρήσης είδαν μείωση κατά 30 έως 50% στα υπολειμματικά οικιακά απορρίμματα.
Το 2022, 6,4 εκατομμύρια άνθρωποι στη Γαλλία καλύπτονταν από προγράμματα πληρωμής. Ο στόχος είναι να αυξηθεί σε 25 εκατομμύρια έως το 2025, σύμφωνα με τον νόμο ενεργειακής μετάβασης για την πράσινη ανάπτυξη της γαλλικής κυβέρνησης, που εγκρίθηκε το 2015.
20 χώρες της ΕΕ έχουν υιοθετήσει συστήματα PAYT
Η Γαλλία δεν είναι η μόνη που υιοθετεί ένα σύστημα συλλογής απορριμμάτων που βασίζεται σε κίνητρα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 20 κράτη μέλη έχουν ήδη υιοθετήσει ένα σύστημα πληρωμής, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) .
Στο Βέλγιο, οι πρώτοι έξυπνοι κάδοι εμφανίστηκαν στη γαλλόφωνη περιοχή της Βαλονίας πριν από σχεδόν 7 χρόνια. Σήμερα, σχεδόν οι μισές τοπικές αρχές τις χρησιμοποιούν για να ενθαρρύνουν τη διαλογή και να μειώσουν την ποσότητα των απορριμμάτων.
Ο πρώτος δήμος που εισήγαγε το σύστημα ήταν ο Chastre το 2016. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, με τη μέση ποσότητα απορριμμάτων ανά άτομο να πέφτει από 135 κιλά σε 74 κιλά.
Σύμφωνα με τον Jean-Marie Thiry, τοπικό σύμβουλο στο Chastre, το σύστημα δίνει τη δυνατότητα στον δήμο να εντοπίσει τα νοικοκυριά που παράγουν τα περισσότερα απόβλητα και «να έρθει πιο κοντά στο σύστημα «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Για όσους υπερβαίνουν το όριο, ένας πλεονάζων φόρος έως και 600 ευρώ προστέθηκε στον βασικό τοπικό φόρο τους, είπε στο RTL info .
Ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη μείωση των οικιακών απορριμμάτων
Ο Jack McQuibban, από την ομάδα πράσινων εκστρατειών Zero Waste Europe, λέει ότι αυτό το είδος πολιτικής είναι «πραγματικά αποτελεσματικό στη μείωση των οικιακών απορριμμάτων».
Ωστόσο, τα προγράμματα πληρωμής είναι ακόμα πιο αποτελεσματικά όταν συνδυάζονται με άλλα εργαλεία όπως «συγκεκριμένες συλλογές οργανικών απορριμμάτων, μέτρα πρόληψης και μείωση της συχνότητας συλλογής μη ανακυκλωμένων απορριμμάτων», είπε στο Euractiv.
«Η αρχική επένδυση για την εφαρμογή αυτής της πολιτικής είναι σημαντική, αλλά συχνά λαμβάνει χρηματοδότηση από τα κράτη και την Ευρώπη», απαντά όταν ρωτήθηκε για τα όρια του συστήματος PAYT και το κόστος εφαρμογής του. Επιπλέον, μόλις τεθεί σε εφαρμογή το σύστημα, «οι αποδόσεις είναι σε μεγάλο βαθμό θετικές όσον αφορά το κόστος της επεξεργασίας των απορριμμάτων και τη χρηματοδότησή της», προσθέτει.
Μια βασική πρόκληση είναι να εφαρμοστεί το σύστημα σε μεγάλες αστικές περιοχές όπου η συλλογική στέγαση είναι ο κανόνας, κυρίως λόγω της ανάγκης δημιουργίας σημείων εθελοντικής αποβίβασης προσβάσιμων μέσω ενός συγκεκριμένου σήματος όπως έχουν κάνει η Πάρμα και η Λιουμπλιάνα.
Ένα άλλο πιθανό πρόβλημα είναι ότι ορισμένοι χρήστες, φοβούμενοι ότι οι χρεώσεις για τα υπερβολικά απόβλητα θα είναι πολύ υψηλές, θα πετάξουν τα απόβλητά τους στη φύση ή σε κάδους διαφορετικούς από τον δικό τους.
Ανησυχίες για το απόρρητο
Το απόρρητο και η προστασία δεδομένων είναι ένα ακόμη εμπόδιο για την ευρεία υιοθέτηση των συστημάτων πληρωμής.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ομάδα εκστρατειών προστασίας απορρήτου Big Brother Watch προειδοποίησε ότι η διάθεση μικροτσίπ στους κάδους των ανθρώπων θα επιτρέψει στα τοπικά δημοτικά συμβούλια να εξετάζουν τα οικιακά απορρίμματα και να πωλούν τις πληροφορίες για εμπορικούς σκοπούς.
«Τα συμβούλια περιμένουν από το κοινό να πάρει τα μάτια του από πάνω τους προτού αρχίσουν να παρακολουθούν τις συνήθειές μας για τα απορρίμματα, να εισβάλλουν στην ιδιωτική ζωή των ανθρώπων και να εισάγουν τιμωρητικούς φόρους για ό,τι πετάμε», δήλωσε ο Alex Deane από το Big Brother Watch.
«Το βρετανικό κοινό δεν θέλει τίποτα από αυτή την τεχνολογία, κανένα από αυτά τα πρόστιμα και καμία από αυτήν την εισβολή», είπε σε σχόλια Τύπου που έγιναν το 2010 .
Οι ομάδες προστασίας προσωπικών δεδομένων ανησυχούν επίσης ότι τα δεδομένα που συλλέγονται από έξυπνους κάδους θα μπορούσαν να υποδείξουν πότε οι άνθρωποι βρίσκονται σε διακοπές και να ανοίξουν την πόρτα στην κακοποίηση από εγκληματίες.
Ο Σύνδεσμος Τοπικής Αυτοδιοίκησης απάντησε ότι τα μικροτσίπ τοποθετούνται μόνο σε κάδους για τη βελτίωση των υπηρεσιών προς το κοινό. «Τα μικροτσίπ απλώς προσδιορίζουν σε ποιο σπίτι ανήκει ένας κάδος. δεν επιτρέπουν στα συμβούλια να αναλύουν τι πετούν οι άνθρωποι ή να τους επιβάλλουν πρόστιμο», είπε ένας εκπρόσωπος στον Guardian .
Για τις τοπικές αρχές, η εγκατάσταση μικροτσίπ σε κάδους απορριμμάτων δίνει τη δυνατότητα στα συμβούλια να παρέχουν στο κοινό καλύτερες υπηρεσίες με χαμηλότερο κόστος.
Πηγή : euractiv.com
