Απαγόρευση θήρας στην Ελληνική Επικράτεια

Κοινή κατεπείγουσα επιστολή απέστειλαν προς την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία και η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης με κύριο αίτημα τη συνολική απαγόρευση της θήρας σε όλη την Ελληνική Επικράτεια, τουλάχιστον έως τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου (31.10.2021).

Οι εξαιρετικές νέες συνθήκες που δημιούργησε φέτος η συνδυαστική δράση παρατεταμένου καύσωνα, ξηρασίας και πρωτοφανούς μεγέθους πυρκαγιών  στην Ελλάδα, στις άλλες μεσογειακές χώρες και στις χώρες της βόρειας Αφρικής επιβάλει την άμεση ικανοποίηση του αιτήματος των Περιβαλλοντικών Οργανώσεων.

Η ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ και η ΕΕΠΦ, έχοντας επανεκτιμήσει την συνολική κατάσταση και τις επιπτώσεις της στους πληθυσμούς των άγριων πουλιών, εστίασαν στη φθινοπωρινή μετανάστευση και ανέλυσε -με όρους διατήρησης- ότι κατά τη φετινή μεταναστευτική περίοδο η οποία εξελίσσεται υπό τις πρωτοφανείς συνθήκες που έχουν δημιουργήσει οι πυρκαγιές που έχουν πλήξει τεράστια έκταση  στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, η  Ελλάδα ήδη άρχισε να υποδέχεται  το κύμα  μεταναστατευτικών πουλιών στο δρόμο τους για την Αφρική σε συνθήκες:

• έκτακτης κατάστασης (μεγάλης έκτασης απώλεια ενδιαιτημάτων, αυξημένη θνησιμότητα πληθυσμών) που έπληξε και συνεχίζει να πλήττει την επιδημητική ορνιθοπανίδα της χώρας και μάλιστα σε περίοδο μετα-αναπαραγωγικής διασποράς των νεαρών, μία κατάσταση που προοιωνίζει μεγάλη μείωση στους πληθυσμούς των πουλιών φέτος,
• μετακίνησης των πουλιών προς τους τόπους διαχείμασης στην αφρικανική ήπειρο υπό συνθήκες τεράστιας απώλειας ενδιαιτημάτων, αυξημένης θνησιμότητας και αποπροσανατολισμού κατά μήκος των ευρωπαϊκών μεταναστευτικών οδών και ιδιαιτέρως σε Μεσόγειο και  Β. Αφρική,
• παρατεταμένου καύσωνα και ξηρασίας που έχουν οδηγήσει σε έλλειψη τροφής και νερού και έχουν μειώσει κατά πολύ τις δυνατότητες των πουλιών για ανεφοδιασμό στις μεσογειακές χώρες. Σημειώνεται ότι η χώρα μας αποτελεί βασικό σταθμό ανάπαυσης/ανεφοδιασμού των μεταναστευτικών πουλιών ακριβώς πρν το μακρύ και επικίνδυνο ταξίδι της διάσχισης της Μεσογείου, ενώ όσα φτάσουν στις ακτές της Β. Αφρικής θα βρεθούν αντιμέτωπα με νέες καμένες εκτάσεις.

Με δεδομένο το γεγονός ότι η κατάσταση βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη, δεν υπάρχουν προς το παρόν συμπαγή δεδομένα για το μέγεθος της επίπτωσης, ωστόσο οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι τόσο οι εγχώριοι όσο και οι μεταναστευτικοί πληθυσμοί των πουλιών θα υποστούν μειώσεις σε πρωτοφανή επίπεδα. Ως εκ τούτου, η ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ και η ΕΕΠΦ επισήμαναν ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί η Αρχή της Προφύλαξης (άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης) που καθιστά δυνατή την ταχεία αντίδραση μέσω προληπτικής λήψης αποφάσεων ενόψει ενδεχομένου κινδύνου για την υγεία των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών ή για την προστασία του περιβάλλοντος σε περίπτωση στην οποία τα επιστημονικά δεδομένα δεν επιτρέπουν πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου.

Επιπλέον, προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία και ανάκαμψη της άγριας πανίδας και οι απαραίτητες συνθήκες για την αποκατάσταση των πληγέντων οικοσυστημάτων και οικοτόπων, όπως απαιτείται από τις διεθνείς και ενωσιακές υποχρεώσεις της χώρας μας (Σύμβαση της Βόννης για τη διατήρηση των αποδημητικών ειδών που ανήκουν στην άγρια πανίδα και Οδηγίες 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους και 2009/147/ΕΚ για τα άγρια πτηνά), η ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ και η ΕΕΠΦ αιτήθηκαν την απαγόρευση της θήρας για τουλάχιστον πέντε χρόνια στις καμένες εκτάσεις και περιμετρικά αυτών, βάσει του καθορισμού της έκτασης των ζωνών αποκλεισμού περιμετρικά των καμένων εκτάσεων από τις κατά τόπους δασικές αρχές, υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν ορνιθολογικά κριτήρια με γνώμονα τη διατήρηση των πληθυσμών και σε συνάφεια με τη σημαντικότητα των περιοχών για προστατευόμενα ή άλλα σημαντικά είδη. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την Εύβοια και λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη έκταση που έχει καεί,  η ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ και η ΕΕΠΦ  αιτήθηκαν την απαγόρευση της θήρας σε όλη την έκταση του νησιού για τουλάχιστον πέντε χρόνια προκειμένου να διαμορφωθούν οι απαιτούμενες συνθήκες για την προστασία και ανάκαμψη των πληγέντων ειδών.

Η ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ και η ΕΕΠΦ εξέφρασαν τέλος τη διαθεσιμότητά τους στην ηγεσία του ΥΠΕΝ και στις κατά τόπους δασικές υπηρεσίες για συνεργασία και διατύπωση διαχειριστικών προτάσεων για την ανάκαμψη και προστασία της ορνιθοπανίδας.