Υποχρεώσεις εμπόρων και αγροτών κατά την εξόφληση τιμολογίων αγροτικών προϊόντων

Εύα Λιλιοπούλου

Λογίστρια Φοροτεχνικός

Μέλος του Δ.Σ της Ε.Φ.Ε.Ε Ν. Ημαθίας.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΩΝ και ΑΓΡΟΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΦΛΗΣΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ( Ν. 4492/2017 , μετά την τροποποίησή του με το Ν. 4587/2018)

Χρονική προθεσμία εξόφλησης του τιμολογίου.

Η υποχρέωση εξόφλησης του τιμολογίου του παραγωγού εντός εξήντα ημερών από την έκδοσή του. Συγκεκριμένα στο άρθρο 2, ορίζονται τα εξής:
 «Έμπορος που προμηθεύεται νωπά και ευαλλοίωτα αγροτικά προϊόντα από παραγωγό ο οποίος εκδίδει τιμολόγιο, οφείλει να εξοφλεί το τιμολόγιο του παραγωγού μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την έκδοσή του. Κάθε συμφωνία μεταξύ των μερών, που είναι αντίθετη με τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, θεωρείται άκυρη».
 Το άρθρο αυτό εφαρμόζεται από 1/1/2018. Άρα οι έμποροι για τα τιμολόγια πώλησης ή αγοράς αγροτικών προϊόντων, τα οποία εκδίδονται από 1/1/2018 και μετά, πρέπει να τα εξοφλούν εντός 60 ημερών από την έκδοσή τους.

 Επισήμανση :

Χρόνος έκδοσης τιμολογίου : Η γενική αρχή είναι ότι τιμολόγιο εκδίδεται το αργότερο μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα της παράδοσης ή αποστολής αγαθών, φέροντας την ημερομηνία έκδοσής τους. Άρα έτσι επιμηκύνεται  η εξόφληση της πώλησης και μπορεί, να γίνει ( αφού καταρχήν εκδοθεί πριν στοιχείο διακίνησης ), σε 60 συν ( 15 έως 45 ανάλογα με την ημερομηνία έκδοσης του στοιχείο διακίνησης) ημέρες.

Ποιους παραγωγούς αφορά
 α) Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο παράγει νωπά και ευαλλοίωτα εγχώρια αγροτικά προϊόντα και είναι εγγεγραμμένο στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων,

 β) Τους αγροτικούς συνεταιρισμούς που είναι εγγεγραμμένοι στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών, καθώς και τις αναγνωρισμένες ομάδες και οργανώσεις παραγωγών και οι ενώσεις οργανώσεων παραγωγών, που διαθέτουν στην αγορά νωπά και ευαλλοίωτα εγχώρια αγροτικά προϊόντα των μελών τους,
 γ) Τις μεταποιητικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, οι οποίες επεξεργάζονται και διαθέτουν στην αγορά νωπά και ευαλλοίωτα εγχώρια αγροτικά προϊόντα που προμηθεύουν σε αυτές παραγωγοί.
 [Οι μεταποιητικές επιχειρήσεις θεωρούνται συγχρόνως παραγωγοί και έμποροι καθώς όταν αγοράζουν εγχώρια προϊόντα από παραγωγούς είναι έμποροι και οφείλουν να εφαρμόσουν τις διατάξεις του παρόντος νόμου, όταν όμως αμέσως μετά από τη δική τους μικρή μεταποίηση, που δεν επηρεάζει το προϊόν ως προς την κατάταξή του στα νωπά και ευαλλοίωτα, το μεταπωλούν, είναι παραγωγοί. Θα ήταν άδικο να αγοράζουν πληρώνοντας τιμολόγια σε 60 μέρες και να εισπράττουν σε 180 ημέρες. Οι Αγροτικοί συνεταιρισμοί αντιμετωπίζονται ως παραγωγοί ή ως έμποροι ανάλογα με το αν διαθέτουν στην αγορά προϊόντα των μελών τους ή προϊόντα τρίτων].

 Ποιους Εμπόρους αφορά
 α) κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αγοράζει, μεταποιεί ή διαμεσολαβεί στην αγορά, με σκοπό τη χονδρική ή τη λιανική πώληση νωπών και ευαλλοίωτων εγχώριων αγροτικών προϊόντων και έχει υποχρέωση εγγραφής στο Ενιαίο Μητρώο Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων, Εφοδίων και Εισροών του ν. 3955/2011,

 [«Η υποχρέωση πληρωμής των παραγωγών νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων εκ μέρους των χονδρεμπόρων, περιλαμβανομένων των super market, το αργότερο εντός 60 ημερών από την έκδοση του σχετικού τιμολογίου» ( ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ)  ]
 β) Αγροτικούς συνεταιρισμούς που είναι εγγεγραμμένοι στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών, οι οποίοι διαθέτουν στην αγορά νωπά και ευαλλοίωτα εγχώρια αγροτικά προϊόντα μη μελών τους.

 γ) Τις μεταποιητικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, οι οποίες επεξεργάζονται και διαθέτουν στην αγορά νωπά και ευαλλοίωτα εγχώρια αγροτικά προϊόντα που προμηθεύουν σε αυτές παραγωγοί.

Ποιες συναλλαγές αφορά.
 α) Σε σχέση με την αξία

 Δεν υπάρχει όριο στην αξία των τιμολογίων.

 β) Σε σχέση με το είδος των αγροτικών προϊόντων.
Συνοπτικά αφορά : Λαχανικά – Φρούτα – Κρέατα – Γάλα – Τυριά και Γιαούρτι – Αλιεύματα – Αυγά – Βασιλικός πολτός – Σαλιγκάρια - Αλλαντικά.

Ειδικότερα ως τέτοια θεωρούνται τα εξής (Παράρτημα Ι του Νόμου ):
 

Υποχρεώσεις των Αγροτών και Εμπόρων

 Επιβάλλονται υποχρεώσεις ενημέρωσης και προβλέπεται διαδικασία ελέγχου, ως εξής:

 Βήμα 1^ο      - Λειτουργία της  «ψηφιακής υπηρεσίας»

 Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναπτύσσεται και λειτουργεί ψηφιακή υπηρεσία διακίνησης νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων. [ Δεν έχει καθοριστεί ο χρόνος έναρξης της λειτουργίας της ]

 Βήμα 2^ο    - Ανάρτηση στοιχείων των τιμολογίων από τους Παραγωγούς.

 Ο παραγωγός αναρτά στην ψηφιακή υπηρεσία:
 α) τα στοιχεία των τιμολογίων που έχει εκδώσει και αφορούν νωπά και ευαλλοίωτα αγροτικά προϊόντα,
 β) τα στοιχεία των παραστατικών που καθορίζουν την τελική αξία της συναλλαγής, «Οφειλόμενο ποσό» [ το ποσό που πρέπει να καταβληθεί μέσα στην προθεσμία πληρωμής, συμπεριλαμβανομένων και των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία φόρων, τελών και λοιπών επιβαρύνσεων που καθορίζονται στο τιμολόγιο, αφαιρούμενων των ποσών προκαταβολών, επιστροφών και εκπτώσεων επί του αναφερόμενου στο τιμολόγιο οφειλόμενου ποσού ].

 Βήμα 3^ο  - Ανάρτηση στοιχείων σε περίπτωση αμφισβητήσεων.

 Αν ο έμπορος αμφισβητεί τα ανωτέρω στοιχεία ( Βήμα 2^ο , περ. α και β ) , ο παραγωγός και ο έμπορος αναρτούν στην ψηφιακή υπηρεσία αποδεικτικά στοιχεία για τους ισχυρισμούς τους σχετικά με τα υπό αμφισβήτηση στοιχεία.

 Βήμα 4^ο  - Ενημέρωση ανεξόφλητων τιμολογίων.

 Ο παραγωγός υποχρεούται να ενημερώνει την αρμόδια αρχή μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας σε περιπτώσεις μη εξόφλησης τιμολογίων που έχουν καταχωρισθεί στην ψηφιακή υπηρεσία.

 Με απόφαση (αναμένεται) του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα οριστούν : α) η διαδικασία των ελέγχων, β) οι προθεσμίες που απαιτούνται για την ανάρτηση των στοιχείων γ) η διαδικασία ανάρτησης δ) ο τρόπος λειτουργίας και οι τεχνικές λεπτομέρειες τήρησης της ψηφιακής υπηρεσίας και επεξεργασίας των στοιχείων, ε) η διασύνδεση της ψηφιακής υπηρεσίας με άλλα ψηφιακά συστήματα, κλπ

Κυρώσεις σε Εμπόρους και Παραγωγούς

 α) Έμπορος
 (i) Αν ο έμπορος δεν εξοφλήσει το τιμολόγιο του παραγωγού μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την έκδοσή του, του επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το δεκαπέντε τοις εκατό (15%)  ( αντί 30% , που ήταν πριν ) της αξίας του τιμολογίου.

 (ii)  Αν ο έμπορος υποπέσει στην παράβαση για δεύτερη φορά, του επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το τριάντα τοις εκατό (30%) της αξίας του τιμολογίου.
 (iii)  Αν ο έμπορος υποπέσει στην παράβαση για τρίτη φορά και για κάθε επιπλέον φορά, του επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το πενήντα τοις εκατό (50%) της αξίας του τιμολογίου.

 β) Παραγωγός
 Αν ο παραγωγός δεν αναρτήσει τα ηλεκτρονικά στοιχεία ( στοιχεία των τιμολογίων και «Οφειλόμενο ποσό» ) , του επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το πέντε τοις εκατό (5%) της αξίας του τιμολογίου.
 

Επίλογος

Από 1.1.2018 ισχύει η διάταξη του άρθρου 2 του ν. 4492/2017 . Άρα οι έμποροι για τα τιμολόγια πώλησης ή αγοράς αγροτικών προϊόντων [ «ευπαθών» ] , τα οποία εκδίδονται από 1/1/2018 και μετά, πρέπει να τα εξοφλούν εντός 60 ημερών.

Εκκρεμεί ακόμη η έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης σχετικά με την ηλεκτρονική υποβολή των σχετικών στοιχείων, τις τεχνικές προδιαγραφές, τον έλεγχο, κλπ. και άρα δεν μπορεί ακόμα, να γίνει ουσιαστικός έλεγχος της εκπλήρωσης της υποχρέωσης για εξόφληση εντός 60 ημερών.