Μπορεί στη δεκαετία του ‘80 να φάνταζε απίστευτη η ύπαρξη μιας συσκευής που εκτυπώνει/δημιουργεί βρώσιμο φαγητό, όπως αποτυπωνόταν σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας που εκτυλίσσονταν στο διάστημα (σ.σ Star Trek), ωστόσο κάτι τέτοιο «εντός του 2021 θα αποτελεί πραγματικότητα για τον Έλληνα καταναλωτή», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κύριος ερευνητής στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ -Δήμητρα (υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων), Δημήτρης Κατσαντώνης. «Η φαντασία των σκηνοθετών και σεναριογράφων περνά σταδιακά στην πραγματική ζωή», λέει ο κ. Κατσαντώνης, επισημαίνοντας πως «υπάρχει μεγάλη εξέλιξη σήμερα και σε αυτό το πεδίο, αν και η εκτύπωση φαγητού είναι στα σπάργανα ακόμη στη χώρας μας».
Πάντως, από τον περασμένο Ιούλιο, ο ΕΛΓΟ- Δήμητρα έχει στα εργαστήριά του, στη Θεσσαλονίκη, τον 3D εκτυπωτή τροφίμων που προμηθεύτηκε από την Ισπανία και σήμερα, όπως εξηγεί ο ερευνητής, «βρισκόμαστε στη διαδικασία σταθεροποίησης των ζυμών που θα δώσουμε ως συνταγές σε μια εταιρεία, βιομηχανία ή επιχείρηση, σε καταστήματα υγιεινής εντός του 2021, ώστε να τις χρησιμοποιήσει και να σερβίρει εκτυπωμένο φαγητό, σε εκτυπωμένες βρώσιμες συσκευασίες».
Έτσι, ένα εκτυπωμένο κάστρο ή ένα διαστημόπλοιο, μια κυψέλη ή ένας κοχλίας, που θα εμπεριέχουν μέσα όλα τα θρεπτικά συστατικά φρούτων και λαχανικών, που δεν είναι ιδιαίτερα αρεστά σε ορισμένους (π.χ. στα παιδιά), θα καταναλώνονται με μεγαλύτερη ευκολία, ενώ ακόμη και ομάδες ατόμων με προβλήματα δυσφαγίας ή άλλου τύπου θα μπορούν να διευκολύνονται στην προετοιμασία των γευμάτων τους.
Οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές τροφίμων χρησιμοποιούν φρέσκα υλικά και αλλάζουν την ιδέα που έχουμε για το φαγητό και τη γαστρονομία και με δεδομένο ότι η εμφάνιση του φαγητού, αλλά και των πρώτων υλών, μετράει στην ψυχολογία του καταναλωτή, «οι 3D εκτυπωτές μπορούν να βελτιώσουν σε μεγάλο βαθμό την εμφάνιση ενός γεύματος και να οδηγήσουν τους ανθρώπους να ενδιαφερθούν ξανά για τη διατροφή τους».
Πέραν της δυνατότητας να επιλέγουν οι ίδιοι τα συστατικά των γευμάτων τους, οι καταναλωτές, εύκολα και ξεκούραστα, θα μπορούν να εκτυπώσουν το γεύμα της επιλογής τους και την ίδια στιγμή να ασχολούνται με άλλα πράγματα ή ακόμη θα μπορούν να διακοσμήσουν χειροποίητα γλυκά, παρακάμπτοντας έναν ζαχαροπλάστη.
«Ένα από τα κλειδιά της τρισδιάστατης εκτύπωσης (αλλά όχι μόνο) είναι η εξατομίκευση, αφού εισάγοντας τις ακριβείς ποσότητες συγκεκριμένων συστατικών, όπως βιταμίνες, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά και αντιοξειδωτικά, το 3D εκτυπωμένο φαγητό μπορεί να βοηθήσει και άτομα που βρίσκονται σε ειδικές δίαιτες, όπως αυτές λόγω δυσανεξιών σε τροφές χωρίς γλουτένη ή λακτόζη, αλλά και σε αυτούς που βάσει ιδεολογίας καταναλώνουν καθημερινά συγκεκριμένες τροφές ή κατηγορίες τροφίμων- χορτοφάγοι, φυτοφάγοι, vegan, ακόμη και αθλητές με υψηλές καθημερινές θερμιδικές απαιτήσεις. Επίσης, να μην ξεχνάμε πως παίζοντας τα παιδιά μας με το φαγητό, αυτό μπορεί να γίνει περισσότερο διασκεδαστικό και να βοηθήσει τους γονείς να εισάγουν τρόφιμα στις ζύμες που παραδοσιακά δεν είναι στις προτιμήσεις των παιδιών, όπως -μεταξύ άλλων- τα λαχανικά και τα όσπρια», σημειώνει ο κ. Κατσαντώνης.
Σήμερα, στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ- Δήμητρα, «οι πειραματισμοί δίνουν και παίρνουν», λέει ο κ. Κατσαντώνης και εκφράζοντας τον ενθουσιασμό του για το απόκτημα του εργαστηρίου, δηλώνει αισιόδοξος ότι «σύντομα θα πετύχουμε τους στόχους που έχουμε θέσει να φτιάξουμε τις συνταγές για ζύμες που θα δίνουν χρηστικά αντικείμενα και όμορφα στο μάτια όλων για κατανάλωση, με το πάτημα απλώς ενός κουμπιού. Ενώ η έρευνα στον τομέα των ζυμών δεν σταματάει ποτέ».
Ο 3D εκτυπωτής που έχει στην κατοχή του το Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ- Δήμητρα (υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην 28η Agrotica που πραγματοποιήθηκε, πρόσφατα, στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο της Θεσσαλονίκης.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
