Δενδρώδη / θαμνώδη μικρότερης οικονομικής σημασίας: Η Μουριά ή Μορέα (Morus spp. L.)

Παλαιότερα καλλιεργήθηκε πολύ στην Ελλάδα, τόσο για τον ελκυστικό της καρπό και το ξύλο της, κυρίως όμως για την υποστήριξη της σηροτροφίας, την παραγωγή μεταξιού δηλαδή από μεταξοσκώληκες, μοναδική τροφή των οποίων είναι τα φύλλα μουριάς (Φωτογραφία 1).

Είναι Ασιατικής και Βορειοαμερικανικής καταγωγής δένδρο που εγκλιματίστηκε στην Ελλάδα κατά το απώτερο παρελθόν και μπορεί να βρεθεί στις μέρες μας σε μεμονωμένα δένδρα ή συστάδες ως ημιαυτοφυές. Παλαιότερα απαντώνταν τακτικά σε όλη την Ελλάδα, σήμερα περιορίζεται σε περιοχές όπως το Σουφλί, όπου παραμένει η σηροτροφία ως παραδοσιακή τοπική τέχνη. Σε πολλές χώρες της υφηλίου καλλιεργείται εντατικά για λόγους σηροτροφίας (π.χ. Κίνα), εκμετάλλευσης του καλής ποιότητας ξύλου της και για τον εύγευστο καρπό της.

Η Μουριά έχει πολλά είδη που χρησιμοποιούνται ποικιλοτρόπως από τους καλλιεργητές.

Έτσι υπάρχει η Λευκή Μουριά (Μορέα η λευκή – Morus alba), με λευκούς και μερικές φορές κόκκινους καρπούς, καλής ποιότητας ξύλο, αλλά πρόκειται για το είδος που χρησιμοποιείται κυρίως στη σηροτροφία.

Η Μαύρη Μουριά (Μορέα η μελανή – Morus nigra), με μαύρους συνήθως καρπούς (Φωτογραφία 2), τους πιο εύγευστους από όλα τα είδη και με ποιοτικό ξύλο για χρήση στην επιπλοποιία.

Η Κόκκινη Μουριά (Μορέα η ερυθρή – Morus rubra), με κόκκινους συνήθως καρπούς και καλής ποιότητας ξύλο. Καθώς επίσης και άλλα είδη, με κύρια εξειδίκευση την καλλωπιστική χρήση σε πάρκα και δενδροστοιχίες, με υπερμεγέθη φύλλα που δημιουργούν πυκνή σκίαση. Στην περίπτωση της χρήσης για καλλωπιστικούς λόγους, χρησιμοποιούνται στείρα είδη ή άρρενα άτομα των δίοικων ειδών.

Το δένδρο μπορεί να ξεπεράσει τα 20 μέτρα ύψος, ανάλογα με το είδος και διαθέτει πράσινα (διαφόρων αποχρώσεων ανάλογα με το είδος), πλατιά, οδοντωτά φύλλα (Φωτογραφία 1). Μπορεί να φυτευθεί σε οποιοδήποτε τύπο εδάφους αλλά προτιμά τα καλώς στραγγιζόμενα και ευνοείται από την ηλιόλουστη και υπήνεμη θέση ανάπτυξης. Τα άνθη είναι μικρά και λευκά και αναπτύσσονται σε κρεμαστούς ίουλους.

Φωτογραφία 1. Φύλλα και καρποί Μουριάς.

Ο καρπός της είναι σύνθετος, ραγόμορφος, αποτελούμενος από πολλά ωοειδή καρπίδια που περιβάλλονται από το περιάνθιο (Φωτογραφία 2).

Φωτογραφία 2. Καρποί μαύρης Μουριάς.

Το δένδρο σήμερα έχει μειωμένη καλλιεργητική αξία αλλά παραμένει ενδιαφέρουσα περίπτωση στις περιοχές που συνεχίζει να ασκείται η γνήσια παραδοσιακή σηροτροφία. Θα μπορούσε να καλύψει ως προοπτική, καταναλωτές των καρπών της που αναζητούν εύγευστους και ποιοτικούς καρπούς, καθώς και εξειδικευμένες κατασκευές επιπλοποιίας από το ξύλο της. Δεν πρέπει να παραβλέπεται και η καλλωπιστική αξία της Μουριάς για χρήση σε πάρκα και θέσεις πάρκινγκ.

blog.farmacon.gr