Ομιλία Αν. Υπουργού Γιάννη Τσιρώνη, στην ημερίδα «Γαλακτοπαραγωγός Αγελαδοτροφία - Η συμβολή της στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας», στην Θεσσαλονίκη

Ακολουθεί η ομιλία του Αν. Υπουργού

Θέλω να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την πρόσκληση και να επισημάνω την μεγάλη σημασία τέτοιων συναντήσεων. Επιστρέψτε μου σε αυτή την σύντομη παρουσία μου να μοιραστώ μαζί σας τις σκέψεις μου για τις προοπτικές την ελληνικής γαλακτοπαραγωγής και τις πολιτικές του υπουργείου μας.

Η Ελλάδα στη μακραίωνη ιστορία της στήριξε σημαντικό τμήμα της οικονομίας της στην κτηνοτροφία. Ο λόγος ήταν απλός. Το γεωγραφικό ανάγλυφο δεν επέτρεπε υψηλές αποδόσεις στην φυτική παραγωγή, ενώ αντίθετα το απότομο ανάγλυφο ήταν προσιτό στα ζώα. Αναγκαστικά λοιπόν σημαντικό τμήμα του πληθυσμού στράφηκε στη κτηνοτροφία.

Ωστόσο η ελληνική κτηνοτροφία ιστορικά είχε ένα ακόμα πλεονέκτημα: Η ελληνική γη είναι πολύ πλούσια σε αρωματικά φυτά, που χαρίζουν στο ελληνικό κρέας και γάλα μοναδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

Μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι η ελληνική ζωική παραγωγή έχει σημαντικά στρατηγικά πλεονεκτήματα, και ένα σημαντικό παρελθόν και μέλλον. Δυστυχώς δεν μπορούμε να ισχυριστούμε το ίδιο για το παρόν. Αντικειμενικές συνθήκες, αλλά και λαθεμένες πολιτικές έχουν προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην ελληνική κτηνοτροφία. Αν δεν αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις, η παραγωγή μας κινδυνεύει και μαζί της κινδυνεύει και σημαντικό τμήμα της φυτικής παραγωγής.

Δεν θέλω να κρύψω τα λόγια μου: Η ελληνική παραγωγή κινδυνεύει να μπει σε έναν φαύλο κύκλο, όπου η μείωση της παραγωγής θα προκαλεί αύξηση του κόστους μονάδας και όλο και μεγαλύτερη διείσδυση στην αγορά εισαγόμενου γάλακτος και κρέατος. Αυτή όμως η αύξηση εισαγωγών θα προκαλέσει με την σειρά της μείωση της εγχώριας ζήτησης. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να σπάσουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο. Επιτρέψτε μου να επισημάνω τα αίτια του και να συνεισφέρω στην συζήτηση για το ξεπέρασμα τους, γιατί στην κατάσταση που περιήλθε η χώρα μας την τελευταία δεκαετία, η χειρότερη συνεισφορά θα είναι τα όμορφα λόγια.

Ξεκινώ με μία παραδοχή: Θεωρώ μεγάλη παγίδα να επιχειρήσουμε να μειώσουμε το κόστος σε τόσο μεγάλη βαθμό που να μπορούμε να πουλάμε φθηνότερα από διάφορα εισαγόμενα συμπυκνώματα και σκόνες. Φυσικά η μείωση του κόστους είναι διαρκής και σημαντικός στόχος και μπορώ να επισημάνω με την σειρά σημασίας τους, τους διάφορους παράγοντες κόστους:

• Ο σημαντικότερο παράγοντας κόστους είναι οι ζωοτροφές. Η κυβέρνηση μας έχει δώσει πρώτη προτεραιότητα στην σημαντική αύξηση των βοσκήσιμων γαιών και σε αλλαγή του ορισμού των βοσκήσιμων γαιών. Αυτό απλά σημαίνει πολλαπλάσια επιλέξιμα στρέμματα και πολύ λιγότερες ζωικές μονάδες ανά στρέμμα. Σημαίνει όμως και πολλαπλασιασμό της ελεύθερης βοσκής. Γνωρίζω φυσικά ότι δεν είναι δυνατόν να στηρίξουμε τον κορμό της παραγωγής στην ελεύθερη βοσκή, αλλά όσο περισσότεροι κτηνοτρόφοι στρέφονται στην ελεύθερη βοσκή, τόσο μεγαλύτερος οικονομικός χώρος μένει για τα σταβλισμένα ζώα. Από την άλλη πλευρά έχουμε μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης των πρωτεϊνούχων ζωοτροφών από υποπροϊόντα ζωικής και φυτικής παραγωγής, που σήμερα συχνά καταλήγουν στα ρέματα.
  Αδικούμε την πατρίδα μας, το περιβάλλον και την τσέπη μας με αυτές τις πρακτικές. Η παγκόσμια οικονομία μπαίνει στην φάση του “δεν πετάμε τίποτα” και όσοι δεν προσαρμοστούν σε αυτή την πραγματικότητα είναι καταδικασμένοι.
• Ο δεύτερο παράγοντας είναι το κόστος φαρμάκων και εξοπλισμού. Είναι δύσκολο η πολιτεία να παρέμβει σε αυτό το πεδίο και θεωρώ το σημαντικότερο όπλο ενάντια στις ολιγοπωλιακές και μονοπωλιακές πρακτικές, τον συνεργατισμό!
• Ο τρίτος παράγοντας είναι το κόστος δανεισμού. Είναι ένα καθολικό πρόβλημα, που εκτιμώ ότι βαθμιαία με την ενίσχυση των τραπεζών και την βαθμιαία μείωση των κόκκινων δανείων θα αρχίσει να μπαίνει σε μία θετική πορεία. Σημαντική συνεισφορά σε αυτόν τον τομέα θα δώσει η νέα αναπτυξιακή τράπεζα που ιδρύουμε το φετινό καλοκαίρι και φιλοδοξούμε να κλείσει βαθμιαία τις πληγές που άνοιξε η άδικη πώληση της Αγροτικής Τράπεζας.
• Σε αντίστοιχα θετική πορεία θα μπει και η φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση, στον βαθμό που έχουν ξεκινήσει σημαντικά βήματα για την πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής. Επιτέλους πρέπει να είμαστε ειλικρινείς: Να σταματήσει το παραμύθι ότι η υψηλή φορολογία προκαλεί φοροδιαφυγή. Συμβαίνει το εντελώς αντίθετο: Η φοροδιαφυγή και η παραοικονονία προκαλεί τις αύξηση των φόρων. Για δεκαετίες στην Ελλάδα είχαμε έναν παραλογισμό: Το πελατειακό κράτος έκλεινε τα μάτια στην εκτεταμένη παραοικονομία και αναγκαστικά κάλυπτε τις υποχρεώσεις του με εκτεταμένο δανεισμό. Αυτή όμως η συνταγή οδήγησε στην  χρεοκοπία και τα μνημόνια. Οι Οικολόγοι Πράσινοι το 2010 είχαμε βγάλει ένα σύνθημα: Δεν νοσταλγούμε την πριν τα μνημόνια εποχή. Η μείωση των φόρων με παραγωγή ελλειμμάτων και αύξηση του χρέους δεν οδήγησε πουθενά! Η απαίτηση να μειωθούν οι φόροι για να φιλοτιμηθούν οι φοροφυγάδες δεν πείθει κανέναν κα κυρίως δεν πείθει τους δανειστές μας. Αντίθετα η κυβέρνηση μας απέδειξε στους δανειστές ότι μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και αυτό επακόλουθα θα οδηγήσει σε μείωση των φόρων, που ήδη ανάγγειλε ο πρωθυπουργός. Τονίζω όμως ότι αυτή η μείωση δεν θα είναι άλλη μία μικροπολιτική φούσκα, αλλά πρέπει να αντανακλά τις δυνατότητες της πραγματικής οικονομίας. Ωστόσο σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνω κάτι: Παρά την δημοσιονομική ασφυξία, πετύχαμε να μειώσουμε το άθροισμα των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για το 90% των παραγωγών μας.

Ωστόσο επιτρέψτε μου να επιστρέψω στην αρχική μου παραδοχή: Δεν είναι δυνατόν να ελπίζουμε ότι θα κατεβάσουμε το κόστος τόσο χαμηλά που να πουλάμε γάλα στις τιμές του εισαγόμενου συμπυκνώματος και σκόνης. Ένας Ιταλός εισαγωγέας ελληνικών προϊόντων στην Ιταλία, είχε πει πριν λίγους μήνες σε ένα διεθνές φόρουμ εδώ στην ΔΕΘ: Δεν είναι δυνατόν να πουλάτε την Φεράρι για Φίατ.

Εδώ λοιπόν έχουμε δύο στόχους:

• Ο πρώτος είναι να παράγουμε πραγματικά «Φεράρι». Πρέπει ο καταναλωτής αλλά και ο γαλακτοβιομήχανος να αντιλαμβάνεται την διαφορά: Εάν ένα ελληνικό γιαούρτι, ή παγωτό δε διαφέρει από ένα αντίστοιχο προϊόν φτιαγμένο από συμπυκνώματα ή σκόνες, είναι θέμα χρόνου να κυριαρχήσουν αυτά τα ευτελή προϊόντα.
• Ο δεύτερο στόχος είναι η εγγύηση ελληνικότητας. Με απλά λόγια: Όταν κατακτήσουμε τον καταναλωτή και τον πείσουμε να πληρώσει κάτι παραπάνω για εάν προϊόν από γνήσιο ελληνικό γάλα, πρέπει να του εγγυηθούμε ότι το προϊόν πίσω από την ελληνική ετικέτα είναι πράγματι ελληνικό!

Εδώ, η κυβέρνηση μας έδωσε μία σκληρή μάχη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πέτυχε να αναγράφεται στην συσκευασία η χώρα προέλευσης του γάλακτος! Είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα!

Όσον αφορά τον πρώτο στόχο, τα βήματα που πρέπει να γίνουν είναι πολλά:

• Διαρκής γενετική βελτίωση των ελληνικών ζώων. Γνωρίζω ότι στις φυλές Χολστάιν, είμαστε πολύ μακριά από το να δημιουργήσουμε ένα σημαντικό γενετικό πλεονέκτημα και πολλοί γενήτορες εισάγονται από άλλες χώρες με μακριά παράδοση βελτιώσεων. Ωστόσο το ελληνικό κλίμα είναι πολύ διαφορετικό και αφήνει σημαντικά περιθώρια βελτίωσης της φυλής. Πρόσφατα εγκρίναμε 700.000€ για γενετική βελτίωση της ελληνικής φυλής.
• Πολύ σημαντικότερη έρευνα μπορεί να γίνει στον τομέα της διατροφής και κυρίως της διατροφής με τροφές ελληνικής προέλευσης που θα δώσουν στο γάλα κάποια πλεονεκτήματα. Τονίζω φίλες και φίλοι ότι το κλίμα και το γεωλογικό μας ανάγλυφο δημιουργεί ένα δεδομένο πλεονέκτημα. Αρκεί να το αξιοποιήσουμε και να το ταυτοποιήσουμε.

Πρόσφατα επιτεύχθηκε μία σημαντική συνέργεια ανάμεσα στο ΥΠΑΑΤ και στην ΓΓΕΤ για δημιουργία κυψελών βελτίωσης και της γενετικής και της διατροφής. Ας γίνει σαφές. Δεν είναι δυνατόν να δημιουργήσουμε στρατηγικό πλεονέκτημα, εάν δεν αξιοποιήσουμε τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας. Το σημαντικότερο ωστόσο κομμάτι είναι αυτό της διασφάλισης της ταυτότητας. Όταν ένα γιαούρτι δηλώνεται ως ελληνικό θα πρέπει να γίνεται από ελληνικό γάλα. Θα πρέπει όλοι οι παράγοντες της αγοράς να συνειδητοποιήσουν ότι τα κέρδη από την παραγωγή ελληνικών προϊόντων από ευτελείς πρώτες ύλες, θα είναι πρόσκαιρα. Για να το θέσω πιο λαϊκά: Πριονίζουμε το κλαρί που καθόμαστε! Εάν την ίδια ώρα που επιχειρούμε να εδραιώσουμε  την ελληνική ετικέτα, κάποιοι παράγουν προϊόντα ίδια ή ακόμα και χειρότερα από αυτά που παράγονται σε γείτονες χώρες με πολύ χειρότερες προδιαγραφές, είναι ζήτημα χρόνου να πεταχτούμε έξω από τις διεθνείς αγορές. Εάν θέλουμε να πουλάμε φεράρι δεν είναι δυνατόν να παράγουμε φίατ με ένα αλογάκι στην μούρη.

Τα καμπανάκια έχουν ήδη χτυπήσει για την φέτα μας που έφτασε να πουλιέται 4,25€ το κιλό! Το ελληνικό γιαούρτι δεν αρκεί να γράφει ελληνικό για να ανταγωνίζεται το τσέχικο. Πρέπει να είναι καλύτερο από το τσέχικο! Το ελληνικό παγωτό κυριαρχεί στην εγχώρια τουριστική αγορά, αλλά κάποιοι θα βρεθούν προ δυσάρεστης εκπλήξεως εάν στο μέλλον δουν εισαγόμενα προϊόντα να εισβάλουν στην αγορά! Χρειαζόμαστε ποιότητα λοιπόν και εγγύηση της ελληνικότητας.