Ισορροπία, αειφορία, χρήσεις γης, τοπική εφοδιαστική αλυσίδα

Γράφει ο Δημήτρης Μιχαηλίδης

Την 10/5/2023, στην ημερίδα του Δήμου Μαρκοπούλου με θέμα «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ & ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ στην ΑΝ. ΑΤΤΙΚΗ» προσκλήθηκε και ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής με τίτλο εισήγησης «Ισορροπία, αειφορία, χρήσεις γης, τοπική εφοδιαστική αλυσίδα

Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής δημιουργήθηκε το 2013 για όλη την Περιφέρεια Αττικής ως μια ενστικτώδης αντίδραση αυτοσυντήρησης στον ενταφιασμό της ισορροπίας και αειφορίας της Αττικής Υπαίθρου και στον ιδιότυπο στραγγαλισμό της κτηνοτροφίας, με τον λεγόμενο νόμο 4056/2012 για τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, ενώ «χαριστικά»-επιλεκτικά καταργούνται τμήματά του προεκλογικά.

Στην εισήγηση που μας έστειλε η κα Μάγδα Κοντογιάννη, 6932094231, κτηνοτρόφος, Μενίδι, γραμματέας του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Περιφέρειας Αττικής, διαβάσαμε ότι: Σε όλον τον κόσμο η λεγόμενη χρηματοπιστωτική παγκοσμιοποίηση υποχωρεί συστηματικά και ανατέλλει ισχυρά ο όρος «locality»-τοπικοποίηση.

Με την πανδημία του covid-19 έγινε ξεκάθαρα κατανοητό ότι οι παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες υποφέρουν. Από την στραβοτιμονιά στο πλοίο στην διώρυγα του Σουέζ, μέχρι τους δημάρχους της παραλίας στην Αθήνα που δεν δέχονταν για περίπατο δημότες από άλλους γειτονικούς δήμους, γίνεται κατανοητό ότι το χωροταξικό, οικονομικό, σχεδιαστικό μέγεθος είναι η ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ και η Τοπική αυτάρκεια.

Σε όλα τα παραπάνω τον τελευταίο χρόνο, έχουν προστεθεί τα προβλήματα των εργατών γης, των καυσίμων, της ενέργειας, των χημικών λιπασμάτων, του κόστους πρώτων υλών και πολυτίμων γαιών, ακόμα και ζωοτροφών, ενώ ακόμα μερικοί οραματίζονται «business» με real estate της γης, που «σκοτώνουμε»…

Αυτούς τους μήνες χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Ελλάδα 2.0 τα Πολεοδομικά Σχέδια πολλών δήμων. Δυστυχώς χωρίς επαρκές «όραμα». Ο Αϊστάιν έλεγε ότι είναι περίπου ανοησία να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα με τις ίδιες πρακτικές. Είναι περίπου ανοησία να σχεδιάζεται το μέλλον με τις ίδιες πρακτικές. Η ΝΕΑ ΑΝΑΓΚΗ είναι η ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ και το LOCALITY.

Η επιστήμονες της χωροταξίας μας επιβάλλουν ότι πρέπει να προβλέπεται χώρος για τόπους λατρείας, χώρος για τόπους εκπαίδευσης, χώρος για αναψυχή, χώρος για άθληση, χώρος για βιολογικό καθαρισμό, χώρος για κατοικία, και πολλά άλλα, αλλά να ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΧΩΡΟ για ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ (φυτικής & ζωικής προέλευσης) ως ποσοστό της αυτάρκειας-επισιτιστικής ασφάλειας.

Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής θεωρεί επιβεβλημένη την ανάγκη για ισορροπία στο φυσικό περιβάλλον της υπαίθρου Αττικής. Άλλωστε ο αγρότης, δηλαδή ο γεωργός, ο κτηνοτρόφος, ο ψαράς και ο δασοκόμος, είναι ο εξ επαγγέλματος ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ και από κάθε φυσικό κύκλο κρατά το περίσσευμα για διατροφή και άλλα.

Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής θεωρεί επιτακτική την ανάγκη να μην μετατραπούν οι χώροι πνευματικής στήριξης και λατρείας σε άλλους χρηστικούς χώρους και βέβαια αντίστοιχα να μην μετατραπούν οι βοσκότοποι σε οικισμούς και real estate. Επιβάλλεται να υπάρχουν ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ για την ισορροπία και αειφορία των τοπικών κοινοτήτων ανθρώπων σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Σε περιπτώσεις όπου η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι δεδομένη, διότι έχει μοιραστεί και έχει τσιμεντοποιηθεί, ίσως θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ως οριακή συμβιβαστική λύση ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΑ ΠΑΡΚΑ σε κάθε Δήμο.

Και όπου η συμβίωση όλων των ζώων, με κάποιες ιδιάζουσες απόψεις περί συμβίωσης, είναι δύσκολη, παρακαλούμε ας μην ξεχνά κανείς ότι οι Αρβανίτες, Σαρακατσάνοι & Βλάχοι κτηνοτρόφοι ήταν στην Ύπαιθρο Αττικής, φροντίζοντας το περιβάλλον αειφόρα τα τελευταία 800 χρόνια όταν εποικίστηκε η πέριξ της Αθήνας Αττική με τους Αρβανίτες, ως προστάτες της Αθήνας στα λεγόμενα δερβένια-περάσματα προς Αθήνα, ενώ οι μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι ήταν μια αναγκαία πραγματικότητα.

Τυχόν νέες προτάσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζουν ικανοποιητικά, για τους γηγενείς φροντιστές της Αττικής υπαίθρου, το κόστος αλλαγής τόπου & τρόπου ζωής, αλλά και φροντίδας του περιβάλλοντος της Αττικής υπαίθρου και της ενιαίας υγείας όλων.

Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής το 2021 με ευρεία ανοικτή πρόσκληση σε όλους και πολλές δημόσιες διαδικτυακές συζητήσεις διαμόρφωσε την πρόταση «ΟΡΑΜΑ 2040». Εκτιμήθηκε ότι ο ορίζοντας πρέπει να είναι το 2040 ώστε να προλάβουν να μπουν κατάλληλα μαθήματα στα Δημοτικά, στα Γυμνάσια και στα Λύκεια, αλλά να προετοιμαστούν και στην επιστημονική κοινότητα για μια πιο ολιστική προσέγγιση στην ζωή και ευημερία των κατοίκων στην Αττική Ύπαιθρο.

Μέσα στο 2022 ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής ζύμωσε σε διάφορες συζητήσεις και εκδηλώσεις ένα νέο «ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ για την ΑΤΤΙΚΗ ΥΠΑΙΘΡΟ».

Η ημερίδα στο Μαρκόπουλο ήταν μια ευκαιρία να πληροφορηθούν όλοι για την συνεχή προσπάθεια του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Περιφέρειας Αττικής για σοβαρή, συνεχή, συμβολή στην ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Μερικά συμπεράσματα από την δράση του είναι:

• Η επιβίωση της Αττικής Υπαίθρου επιβάλλει ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ για εξασφάλιση της ισορροπίας-αειφορίας του περιβάλλοντος, όπου περιβάλλον είναι τόσο το φυσικό, όσο και το κοινωνικό, το πολιτιστικό, το τεχνολογικό, το οικονομικό, το πολιτικό κλπ
• Το νέο Αγροτικό Σύμφωνο Υπαίθρου 2040 για να υποστηρίξει αποτελεσματικά καινοτομίες απαιτεί την λειτουργία ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΜΑΘΗΤΕΙΑΣ.
• Ο αγρότης είναι η επιτομή του ορισμού του επιχειρηματία, όπου επιχειρηματικότητα είναι η διάθεση για δράση με μεγάλες αβεβαιότητες. Η έλλειψη σεβασμού της αγροτικής επιχειρηματικότητας και η συστηματική απαξίωσή της αγροτικής επιχειρηματικότητας έχει διαμορφώσει στην σημερινή Ελλάδα την κατάσταση όπου μια επαγγελματίας φροντίδας νυχιών συμμετέχει στην εκλογή της διοίκησης του τοπικού Επιμελητηρίου, αλλά ένας επιχειρηματίας αγρότης με τζίρους κάποιες δεκάδες χιλιάδες ευρώ ετησίως ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟΔΕΚΤΟΣ ΩΣ ΙΣΟΤΙΜΟ ΜΕΛΟΣ των τοπικών Επιμελητηρίων, ούτε λειτουργούν ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΑ.
• Από το 2015 ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής έκανε διάφορες συναντήσεις κατά τόπους για την συνδιαμόρφωση μιας πρότασης για Τοπικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα μορφής LEADER. Για λόγους «αλλεργίας» των γραφειοκρατών μέχρι σήμερα ΔΕΝ έχει επιτραπεί να γίνουν τέτοιας μορφής Τοπικά Προγράμματα στο χερσαίο τμήμα της υπαίθρου της Αττικής.
• Καταγράφοντας τις εξελίξεις και τις μελέτες που έχουν σχέση με την κτηνοτροφία έγινε η διαδικτυακή προσυνεδριακή ημερίδα «Η συμβολή της κτηνοτροφίας στην ισορροπία-αειφορία του περιβάλλοντος» στις 1/3/2023.
• Ακολουθώντας τις διαδρομές της μετακινούμενης παραδοσιακής εκτατικής κτηνοτροφίας το υβριδικό συνέδριο για την «Συμβολή της κτηνοτροφίας στην ισορροπία-αειφορία του περιβάλλοντος» θα γίνει στο Λιδωρίκι της Ρούμελης, το ΣαββατοΚύριακο 10 & 11 Ιουν 2023.
• Μερικές από τις σύγχρονες καινοτομίες, για να μην ξεχνάμε τον υπότιτλο της ημερίδας όπως η «ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» είναι η επανεφεύρεση της οικονομίας της φύσης, όπου τίποτε ΔΕΝ πετιέται. Στο Μενίδι η κα Μάγδα Κοντογιάννη θυμάται ότι έδιναν κοπριά από τον στάβλο στους περιβολλάρηδες γύρω και αυτοί πρόσφεραν μη εμπορεύσιμα λαχανικά και «κλαδαριά» για ζωοτροφή.
• Έχει μετρηθεί από σύγχρονες μελέτες ότι τα παιδιά των κτηνοτρόφων που μεγαλώνουν μέσα σε στάβλους παρουσιάζουν υψηλή ανοσία σε ασθένειες, μάλιστα τα παιδιά που μεγαλώνουν σε απόσταση μέχρι 300 μέτρα έχουν μειωμένη ανοσία κατά 30%, ενώ πέραν τούτων δεν δείχνει ενίσχυση της ανοσίας. Η ενιαία υγεία είναι μια σοβαρή παράμετρος για διατήρηση στάβλων.
• Σε άλλες χώρες πληρώνουν ή κάνουν εργολαβίες για χρήση κοπαδιών στον «καθαρισμό» διατήρηση ισορροπίας στα δάση με «στοχευμένη» βόσκηση … ώστε να μην καίγονται. Ας σκεφθούμε πόσο μας κοστίζουν τελικά οι πυρκαγιές
• Υπερθεματίζουμε, τόνισε ο κ Γιάννης Κοντογιάννης, για την ανάγκη σύνθεσης και συμφωνίας για ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ στον ΤΟΥΡΙΣΜΟ, ώστε τα τοπικώς παραγόμενα αγροτικά προϊόντα, από αυτόχθονες ή τοπικές ποικιλίες, να επεξεργάζονται τοπικά, με τοπικές συνταγές (οικοτεχνία, γαστρονομία-πολιτισμός) για να καταναλωθούν τοπικά (κάτοικοι & επισκέπτες). Το περίσσευμα θα συγκεντρώνεται για τις Διεθνείς Εφοδιαστικές Αλυσίδες.
• Οι λεγόμενες Short Supply Chain-Τοπικές Εφοδιαστικές Αλυσίδες είναι το μοντέλο της διακίνησης του μέλλοντος και τις υποστηρίζουν.
• Υπερθεματίζουμε ακόμα και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων για χειροτεχνήματα τοπικού Λαϊκού Πολιτισμού και έπιπλα (όχι μόνο διακοσμητικά, αλλά και χρηστικά).
• Και μέχρι να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω αξίζει να υποστηρίζουμε τις συλλογικές δράσεις όλων, τον συνεργατισμό με δομές Κοινωνικής Οικονομίας και την εξυπηρέτηση των αγροτών της περιοχής με το «ΣΠΙΤΙ του ΑΓΡΟΤΗ» σε κάθε Δήμο.

Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής πραγματοποίησε τα τελευταία τρία χρόνια πάνω από 250 δημόσιες ανοικτές διαδικτυακές συζητήσεις, που συνεχίζει κάθε Τετάρτη, στις 21.30, οι οποίες είναι όλες αναρτημένες στο facebook στο προφίλ «ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ-ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ», με υπεύθυνη την κα Μάγδα Κοντογιάννη, 6932094231, κτηνοτρόφο, Μενίδι.

Και το βράδυ, της 10/5/2023, στην τακτική Συζήτηση της Τετάρτης αποφασίσθηκε να γιορτασθεί την Τετάρτη, 28 Ιουν 2023, στις 21.30 ης Διεθνή Ημέρα των Συνεταιρισμών, η International Day of Cooperatives «CoopsDay», που εφέτος είναι αφιερωμένη στην αειφόρο ανάπτυξη, διότι ο συνεταιριστικός τρόπος εργασίας, εμπνευσμένος από τις συνεταιριστικές αξίες & αρχές, έχει την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης-ισόρροπης-αειφόρας Ανάπτυξης (SDGs) ως μέρος του DNA του.

Και την Πέμπτη, 11 Μαΐ 2023, η κα Μάγδα Κοντογιάννη και ο κ Γιάννης Κοντογιάννης θα ενημερώσουν για την συμβολή της κτηνοτροφίας στην ισορροπία-αειφορία του περιβάλλοντος προσκεκλημένοι σε ΕΠΑΛ της Αττικής, ενώ κτηνοτροφικές μονάδες της Αττικής προσκαλούν για ενημέρωση συμμετέχοντας στις OPEN FARM Days της 3, 4 & 5 Ιουν 2023 με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος. To Open Farm Days είναι ένας ετήσιος θεσμός που αφορά ανοιχτά επισκέψιμα αγροκτήματα.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λιδωρικίου, ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Δωρίδας και ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής, προσκαλούν όλους/ες στο υβριδικό συνέδριο στο Λιδωρίκι με θέμα: «Η συμβολή της κτηνοτροφίας στην ισορροπία-αειφορία του περιβάλλοντος» το Σάββατο, 10/6/2023, 12.00-20.00 στο https://us02web.zoom.us/j/86992836792?pwd=NEh6eFVzd2puRVh6TGl5Y1BuM1NFUT09 & στο https://us02web.zoom.us/j/86816529416?pwd=TWFpdTY5ZEs4Vk1sZkgzTlliaTF3QT09 την Κυριακή, 10-14.00, 11/6/2023, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος. Πληρ. κα Αργυρώ Λαγγουράνη-6948403759, κ Νίκος Ασημακόπουλος-6944156447 & κα Μάγδα Κοντογιάννη-6932094231.