Ανάγκη για λήψη άμεσων μέτρων προκειμένου να στηριχτούν αγρότες και εξαγωγικές επιχειρήσεις και να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους

Την Παρασκευή 11 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση στο Επιμελητήριο Ημαθίας στην οποία συμμετείχε η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τζάκρη Θεοδώρα,οι βουλευτές του Νομού Ημαθίας, οι Αντιπεριφερειάρχες, οι Πρόεδροι των Επιμελητηρίων και πλήθος αγροτών των δύο νομών.

Στην εν λόγω συνάντηση συζητήθηκαν τα εξής θέματα: (1) οι εξελίξεις που αφορούν στην επιδότηση πληγέντων Ιδιωτικών Επιχειρήσεων και Συνεταιρισμών, από τον παγετό του 2021, σε Νομούς Ημαθίας και Πέλλας και (2) τα προβλήματα που προκύπτουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και το εμπάργκο της Λευκορωσίας, σε σχέση με το εμπόριο και γενικότερα με τις οικονομικές επιπτώσεις.

Αναφορικά με το πρώτο θέμα, η κ. Τζάκρη σημείωσε ότι ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η εξόφληση των οφειλόμενων αποζημιώσεων, για ζημιές σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, οι οποίες προκλήθηκαν εντός του έτους 2021. Σημείωσε ότι δεν έχουν ακόμη αποζημιωθεί τα όψιμα κεράσια της Πέλλας που δεν καλύπτονται από τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ (τις αποζημιώσεις τις περιμένουν οι παραγωγοί από τον Οκτώβριο του προηγούμενου έτους) καθώς και κάποιες άλλες καλλιέργειες ανά την Ελλάδα όπως πχ τα βιομηχανικά αχλάδια. Επίσης ανέφερε ότι έχει καθυστερήσει τραγικά το πακέτο στήριξης των συνεταιρισμών, ομάδων παραγωγών, αγροτικών επιχειρήσεων, μεταφορέων κλπ ο τζίρος των οποίων επλήγη εξαιτίας του παγετού της περσινής Άνοιξης και σε κάθε περίπτωση οι σχετικές ενισχύσεις πρέπει να καταβληθούν άμεσα, δεδομένου ότι ήδη παρατηρούνται νέες ζημιές στις πρώιμες καλλιέργειες (ροδάκινα, νεκταρίνια, βερίκοκα, κορόμηλα, πρώιμα δαμάσκηνα κλπ) από τον παγετό που επικράτησε τις προηγούμενες μέρες.

Όσον αφορά στο δεύτερο θέμα η κ. Τζάκρη σημείωσε ότι η κατάσταση στην Ουκρανία είναι άκρως ανησυχητική και οι τελευταίες εξελίξεις ιδιαίτερα δυσοίωνες, αν και οι συνέπειες της κρίσης δεν έχουν γίνει ακόμη εμφανείς. Παρότι είναι πολύ νωρίς για συμπεράσματα, τα προβλήματα αναμένεται να ενταθούν και θεωρείται δεδομένο ότι οι διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες, πληθωρισμός και ενέργεια θα επηρεαστούν σημαντικά.

Συνεχίζοντας ανέφερε ότι οι ελληνικές εξαγωγές οπωροκηπευτικών προς την Ουκρανία που για το 2021 είχαν διαμορφωθεί σε 32.078 τόνους και ήταν αξίας 17,6 εκατ. ευρώ έχουν σταματήσει ενώ από το σταμάτημα των εξαγωγών της Ε.Ε που αντιστοιχούν 346.076 τόνους (και 181,8 εκατ. ευρώ) στην Ουκρανία και σε 400.000 τόνους στην Λευκορωσία θα κατευθυνθούν προς την αγορά της ΕΕ με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν συνθήκες υπερπροσφοράς.

Επιπλέον, επισήμανε ότι οι υπέρογκες αυξήσεις στα τιμολόγια ενέργειας, ηλεκτρικού, αερίου, πετρελαίου μαζί με τις αυξήσεις σε λιπάσματα, φάρμακα και ζωοτροφές έχουν εκτινάξει το κόστος παραγωγής στον πρωτογενή τομέα, οδηγώντας σε απόγνωση αγρότες, κτηνοτρόφους και καταναλωτές.

Προς τούτο σημείωσε ότι πρέπει άμεσα να αναληφθούν άμεσα τα κατάλληλα μέτρα όπως:

• Δημιουργία ενιαίου Ταμείου σε ενωσιακό επίπεδο (κατά το πρότυπο του ενιαίου ταμείου ενέργειας) που θα παρέχει στήριξη στους ευρωπαίους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων και τις επιχειρήσεις απέναντι στις αυξήσεις κόστους (εισροών) λόγω των λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και ζωοτροφών αλλά και κόστους τυποποίησης - συσκευασίας, υλικών συσκευασίας, μεταποίησης και μεταφορικών, που θα είναι μικρότερη των τιμών πώλησης που θα διαμορφωθούν από την υπερπροσφορά και την υποκατανάλωση.  [σε συνέχεια αυτού που είπε ο Πρόεδρος Μακρόν για τη δημιουργία «ενός σχεδίου ανθεκτικότητας» προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές συνέπειες της κρίσης αυτής]
• Ενεργοποίηση των προβλεπόμενων πολιτικών της ΚΟΑ Οπωροκηπευτικών για αντιμετώπιση των κρίσεων στην αγορά για την αποσυμφόρηση της προσφοράς στην λιανική πώληση των νωπών οπωροκηπευτικών (απόσυρση, δωρεάν διανομή σε ευαγή ιδρύματα (σχολεία, νοσοκομεία, φυλακές κλπ) πράσινη συγκομιδή κλπ και να περιληφθούν και οι μεμονωμένοι παραγωγοί όπως έχει γίνει και στο παρελθόν σε αντίστοιχες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Το 2014 με την εφαρμογή του ρωσικού εμπάργκο σε επίπεδο ΕΕ εφαρμόστηκαν προγράμματα στο πλαίσιο της ΚΟΑ οπωροκηπευτικών (κυρίως απόσυρσης- δωρεάν διανομής) με στόχο να αποσυμπιεστεί η ενωσιακή αγορά από τα οπωροκηπευτικά τα οποία είναι προϊόντα άμεσης κατανάλωσης (δηλαδή δεν μπορούν να αποθεματοποιηθούν όπως τα μήλα, ακτινίδια κλπ) και τα οποία δεν θα μπορούσαν να αποσταλούν στη ρωσική αγορά. Επιπλέον, επειδή αυτά τα προγράμματα διήρκεσαν μέχρι και το 2019 θα έδιναν τη δυνατότητα στους παραγωγούς (κυρίως ροδάκινων) να βρουν νέες αγορές διάθεσης του προϊόντος. Το πρόβλημα εξακολουθεί ιδιαίτερα για τα ελληνικά ροδάκινα διότι ένα μεγάλο ποσοστό της παραγωγής διατίθετο στη ρωσική αγορά.. Το ζητούμενο θα ήταν ένα νέο πρόγραμμα απόσυρσης (δωρεάν διανομής) σε ενωσιακό επίπεδο για όλους τους παραγωγούς (οργανωμένους και μη) γιατί 076 τόνοι οπωροκηπευτικών που εξάγονταν στην Ουκρανία και 400.000 τόνοι προς την Λευκορωσία θα κατευθυνθούν στην ενωσιακή αγορά και θα δημιουργήσουν συνθήκες υπερπροσφοράς.
• Εντατικοποίηση των ελέγχων για τις εισαγωγές αντίστοιχων προϊόντων από τρίτες χώρες στην ΕΕ, με στόχο κυρίως να περιοριστούν οι παράνομες εισαγωγές και να προτιμώνται τα προϊόντα που παράγονται εντός της ΕΕ.
• Καταβολή αποζημιώσεων de minimis όπως έγινε και το 2015 για το ρωσικό εμπάργκο.

Τέλος, σημείωσε ότι πολίτες και επιχειρήσεις είναι σε απόγνωση διότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την έκρηξη ανατιμήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο και τα καύσιμα.

Επανήλθε στις προτάσεις που έχουν υποβληθεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα από το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και περιλαμβάνουν:

- Έλεγχο των κερδών και ρύθμιση της αγοράς ενέργειας με πλαφόν στις τιμές ρεύματος και φυσικού αερίου, σημειώνοντας ωστόσο ότι η Κυβέρνηση αρνήθηκε να τη συζητήσει χλεύασε αυτή την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ μιλώντας για «παροδικό φαινόμενο», «ακατάσχετη παροχολογία» και «λεφτόδεντρα». Επομένως, είπε ότι «θέλει απίστευτο θράσος να μιλά κατόπιν εορτής για πλαφόν στα κέρδη στην ενέργεια - μετά και την σχετική πρόταση της Κομισιόν στην κατεύθυνση που ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ - αυτός που τόσο καιρό το αρνείται και έχει επιτρέψει το όργιο αισχροκέρδειας στα καρτέλ κάνοντας την Ελλάδα αρνητική πρωταθλήτρια Ευρώπης στη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος».

- Άμεση μείωση του ΕΦΚ καυσίμων, όπως έχουν κάνει άλλες 18 χώρες της ΕΕ (σχολιάζοντας την τιμή της αμόλυβδης στην Κύπρο που είναι περίπου 1,5 €/λίτρο ενώ η Κύπρος προμηθεύεται αυτό το καύσιμο και από Ελλάδα)

- Άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ για να στηριχθούν νοικοκυριά και η αγορά.

- Άμεση μείωση του ΦΠΑ στα βασικά προϊόντα διατροφής.

Και ειδικά για τους αγρότες παρεμβάσεις στο κόστος παραγωγής

Πετρέλαιο: οι αγρότες ζητούν αφορολόγητο πετρέλαιο όπως έχουν και άλλα επαγγέλματα (αλιείς, εφοπλιστές κ.α.). Η κυβέρνηση έχει ψηφίσει στον προϋπολογισμό του 2022 την επιστροφή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) σε συγκεκριμένες κατηγορίες αγροτών. Το μέτρο θα αφορά 25.000 νέους αγρότες, 170.000 μέλη συνεργατικών αγροτικών σχημάτων και 25.000 αγρότες που συμμετέχουν στη συμβολαιακή γεωργία και ένα κονδύλι 50 εκ. €, όμως η επιστροφή ΕΦΚ θα γίνει από την Άνοιξη του 2023(?). Ο Αλέξης Τσίπρας από την Αργολίδα ζητά την επαναφορά της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο όπως είχε δεσμευθεί το 2019 για την επαναφορά της επιστροφής του ΕΦΚ ήδη από την 1/1/2020, πολύ πριν ξεσπάσει η  κρίση ακρίβειας, κάτι που δεν αποφασίστηκε από τη ΝΔ].

Να γίνει δεκτή η τροπολογία που κατέθεσαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα που θα σήμαινε τα εξής

Πετρέλαιο Θέρμανσης: το κάθε νοικοκυριό θα πλήρωνε τουλάχιστον 300€ λιγότερα ανά 1.000 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης, ανάλογα και με τη διαμορφούμενη τιμή σε κάθε περιοχή.

ΙΧ Βενζίνη: ο κάθε πολίτης, για το ΙΧ αυτοκίνητό του, θα πλήρωνε λιγότερο τουλάχιστον 25 ευρώ ανά γέμισμα, ουσιαστικά δηλαδή κατά μέσο όρο τουλάχιστον 100€ λιγότερα μηνιαία για όσους μετακινούνται καθημερινά για την εργασία τους με το ΙΧ.

ΙΧ Πετρέλαιο: ο κάθε πολίτης θα πλήρωνε τουλάχιστον 6€ λιγότερα για κάθε γέμισμα που θα έκανε στο ρεζερβουάρ του

Αγροτικό πετρέλαιο: Μία μεσαία αροτριαία καλλιέργεια για όλο τον χρόνο χρειάζεται περίπου 20.000 λίτρα πετρελαίου. Με την τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα πλήρωναν λιγότερα 2.000

Ηλεκτρικό ρεύμα: οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι: (1) Αλλαγή ενεργειακής πολιτικής με ρύθμιση (προθεσμιακά συμβόλαια στην εμπορία) και έλεγχο (αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας άμεσα), (2) Ενίσχυση και αξιοποίηση του δημόσιου ελέγχου σε ΔΕΗ και δίκτυα, μείωση τιμών με περιθώρια (κέρδη) που έχει αποδεδειγμένα η ΔΕΗ και (3) Κάλυψη με επιδότηση του επιπλέον κόστους από την πολιτεία χωρίς παραθυράκια και κόφτη (20.000 ευρώ), (4) Πάγωμα λογαριασμών.

Εισροές (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, ζωοτροφές): κριτική ΣΥΡΙΖΑ: τα μέτρα παρέμβασης στις ζωοτροφές ύψους μόλις 30 εκ ευρώ, ενώ ο ετήσιος τζίρος των ζωοτροφών υπερβαίνει τα 2 δισ ευρώ, με στοιχεία του 2017, και οι αυξήσεις στις ζωοτροφές να υπερβαίνουν το 50 % από πέρυσι, σημαίνει ότι τα μέτρα παρέμβασης αγγίζουν μόλις ποσοστό 0,3% των αυξήσεων. Επιπρόσθετα, η ενίσχυση θα υπολογισθεί όχι λαμβάνοντας υπόψη τις αγορές ζωοτροφών αλλά θα υπολογιστεί στη βάση των πωλήσεων μόνο των τριών πρώτων μηνών του έτους 2022 και όχι του συνόλου του 2021. Με τον τρόπο αυτό αποκλείει από την ενίσχυση μεγάλο μέρος των ποιμενικών αιγοπροβατοτρόφων που αντικειμενικά παρουσιάζουν τα περισσότερα έσοδα τους από την πώληση κρέατος κατά τις χρονικές περιόδους πριν και κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και του Πάσχα. Η δεύτερη στη συνέχεια ανακοίνωση μείωσης του ΦΠΑ των ζωοτροφών, μέτρο που δεν έχει καμία ουσιαστική επίδραση στην μείωση της τιμής των ζωοτροφών και την ελάφρυνση του κόστους παραγωγής γιατί οι περισσότεροι αγρότες έχουν επιστροφή ΦΠΑ με τη γνωστή διαδικασία του συμψηφισμού.

Δεν γίνεται να μη συγκρίνει κάποιος τα 30 εκατ. ευρώ που ανακοινώθηκαν πρόσφατα για την κτηνοτροφία συνολικά (ζωοτροφές), με τα 44 εκατ. ευρώ που δόθηκαν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μόνο για την αιγοπροβατοτροφία με τη μορφή de minimis τον Δεκέμβριο του 2018, χωρίς να σοβεί τότε κρίση ακρίβειας.

Αν η Κυβέρνηση αγωνιά για την εκτέλεση του προϋπολογισμού για να δικαιολογήσει την αδιανόητη δήλωση Σκυλακάκη και την άρνηση της κυβέρνησης να μειώσει τον ΕΦΚ στα καύσιμα, ας το σκεφτόταν όταν έκαναν απευθείας αναθέσεις 6,6 δισ. σε 18 μήνες με πρόσχημα την πανδημία. Η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα για όσο διαρκεί η κρίση είναι απολύτως εφικτή (την έχει προτείνει και η Λανγκάρντ) και απολύτως απαραίτητη για να μπορούν να επιβιώσουν οικονομικά οι πολίτες που έχουν φτάσει να πληρώνουν τη βενζίνη πάνω από 2 ευρώ το λίτρο, ενώ μένουν χωρίς θέρμανση όλο το χειμώνα. Ακόμα και αν διαρκέσει έναν χρόνο η μείωση, το δημοσιονομικό κόστος μπορεί να φτάσει το 1,5 δισ. ευρώ, όχι 6,6 δισ. «δωράκια» σε εταιρείες «ημετέρων». Όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων.

Κλείνοντας, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «πολύ πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη είχαν καταστήσει τη χώρα μας ιδιαίτερα ευάλωτη και αδύναμη στον ενεργειακό τομέα, πρακτικά χωρίς όπλα. Εδώ και 8 μήνες η αγορά και τα νοικοκυριά γονατίζουν από την ακρίβεια και τις συνέπειες των επιλογών Μητσοτάκη ενώ η χώρα μας Νοέμβριο 2021, Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2022 ήταν στην πρώτη θέση ακρίβειας στην χονδρεμπορική ρεύματος στην Ευρώπη.